Haal het onderste uit de pan: kookboeken in oorlogstijd
Hoe in tijden van schaarste, van zowel voedsel als brandstof, toch een voedzame maaltijd voor te kunnen zetten? Dat staat in de vele kookboeken uit de periode 1940 - 1945. Gedurende de Tweede Wereldoorlog verschenen er in Nederland ruim vijftig. Waaronder 'Haal het onderste uit de pan' van Ria Schute, lerares is koken en voedingsleer.
Kookboek 'Haal het onderste uit de pan' uit 1942. Door Ria Schute, kooklerares bij het Gemeentelijk Gasbedrijf te Den Haag.
Oorlogsbronnen.nl | Museon
Zuinigheid en bedachtzaamheid
Oorlogskookboeken houden in tegenstelling tot kookboeken uit vredestijd, rekening met producten en levensmiddelen die er niet zijn. Zuinigheid bij zowel het inkopen als het bereiden van eten staat voorop. Desondanks hoopte Schute met haar boek te bereiken dat er tevreden gezichten aan tafel verschenen. En buiken gevuld met - al is het niet veel - een maal met een 'maximum aan voedingswaarde'.
In 'Haal het onderste uit de pan' staan niet alleen recepten. Tips en weetjes moeten 'de gemoedsrust van de Vrouw des Huizes' ten goede komen. Hoe kan ze voorkomen het gasrantsoen te overschrijden bijvoorbeeld. En hoe kan ze het beste koolsoorten, eieren, worst, aardappels bewaren (tips 'waarover de ratten en muizen maar treurig zullen zijn')?
Bekijk ook de demonstratievideo van Ria Schute uit 1940. Of lees meer over Nederlandse kookboeken in oorlogstijd via Nemo Kennislink.
Gebeurtenis
Rantsoenering
Rantsoenering is beperking in het vrije gebruik van levensmiddelen, met als doel een noodzakelijke en eerlijke verdeling ervan over de bevolking. In de Tweede Wereldoorlog bestond in Nederland daarom distributie, waarbij allerlei levensmiddelen en goederen ''op de bon'' waren.
Meer over Rantsoenering
