Het productieproces bij N.J. Menko en Spinnerij Roombeek

Samenvatting: <br/>Documentaire over het productieproces bij de textielfabriek N.J. Menko en Spinnerij Roombeek te Enschede, vervaardigd in opdracht van het personeel ter gelegenheid van de 70ste verjaardag van directeur S.N. Menko N.Jzn. op 23 april 1947.<p/>Beschrijving: <br/>00.02.47 Tekst: “Aangeboden aan den heer S.N. Menko N. Jzn., op zijn 70sten verjaardag (23.4.47), door het technisch, administratief en arbeiderspersoneel van N.J. Menko N.V. en N.V. Spinnerij Roombeek.” <br/>00.03.04 Tekst: “Vervaardigd door Jaap S. Nieuwenhuis en Karel Sanders – Deltafilm Enschede” <br/>00.03.21 Beeld: Gezicht op Enschede, met silhouetten van kerktorens en fabrieksschoorstenen. <br/>00.03.36 Opnamen vanaf een toren en vanaf de grond van de fabrieksgebouwen van N.J. Menko N.V. <br/>00.04.23 Tekening van een dubbele arbeiderswoning, waar de zaak in 1857 begon. <br/>00.04.32 Een rokende schoorsteen van de Spinnerij Roombeek en beelden van het fabriekscomplex. <br/>00.04.50 Personeel komt aan bij de fabriek. <br/>00.05.06 Portretfoto’s van directeuren, met op de achtergrond een draaiend fabriekswiel. <br/>00.05.28 Beelden van het productieproces, een prijs-courant uit 1869 en een dito uit 1940. <br/>00.05.46 Foto’s van de tijdens de oorlog aangerichte schade aan het fabriekscomplex. <br/>00.05.52 Een rokende schoorsteen en draaiende machines. <br/>00.06.14 Grote balen katoen worden door de lucht vervoerd. <br/>00.06.20 Voorbeelden van de vervaardigde textielproducten. <br/>00.07.10 Personeelsleden komen aan bij de fabriek en gaan door de toegangspoort naar binnen. <br/>00.07.28 Mannen, vrouwen, jongens en meisjes aan het werk op diverse plaatsen in de fabriek. <br/>00.08.20 Werkzaamheden op kantoor. <br/>00.08.25 Een man draait stoppen in een apparaat. <br/>00.08.31 Een man stapt in een vrachtauto van de fabriek. <br/>00.08.34 Een typiste aan het werk. <br/>00.08.40 Een man maakt via een schakelbord telefoonverbindingen. <br/>00.08.44 Een man loopt met een schrift in de hand over het fabrieksterrein. <br/>00.08.47 Mannen aan het werk in een grote fabriekshal. <br/>00.08.52 Werkzaamheden in het laboratorium. <br/>00.08.56 Een man gooit kolen in een stoomachine. <br/>00.09.03 Een bedrijfsarts behandelt een man aan zijn hand. <br/>00.09.11 Ruwe katoen, steenkool, garen en textiel. <br/>00.09.39 Een man aan het werk bij een spinmachine. <br/>00.09.42 Kort overzicht van een aantal stadia in het productieproces, met de nadruk op transport. <br/>00.10.33 Een rol stof wordt afgewikkeld en opnieuw voorbeelden van de diverse soorten textiel. <br/>00.10.55 De directeur zit achter een bureau. <br/>00.11.01 Staf- en kantoorpersoneel. <br/>00.11.21 In de machinekamer poetst een man de stoommachines, met de opschriften ‘Joost’ en ‘Niels’. <br/>00.11.42 Het naar binnen takelen van balen ruwe katoen. <br/>00.12.01 De ruwe katoen wordt in een balenwerker uiteengetrokken en door zuigbuizen naar de mengzolder gezogen. <br/>00.12.27 Een arbeider verzamelt de katoen en brengt deze naar de snar, die het verfijnde product naar de duivelmachine voert. <br/>00.12.45 De bewerkte katoen wordt aan het eind van de duivelmachine op een wikkel gerold. <br/>00.13.06 De volle wikkels worden op een wikkelwagen geladen en naar de kraskamer gebracht. <br/>00.13.47 Krasmachines rollen de wikkels af en zuiveren de katoen. <br/>00.14.11 Kammachines zorgt voor eenzelfde bewerking, maar dan voor fijner materiaal. <br/>00.14.42 Verdeelstoelen verzamelen zes lonten tot één lont van ongeveer dezelfde dikte. <br/>00.15.08 Plukmachines maken de lont nog dunner. Een jongen reinigt de topdeksels. <br/>00.15.23 Een vrouw brengt de klossen met grove katoen naar de half-fijndrolmachine. <br/>00.15.31 Een arbeidster bedient een drolmachine en herstelt een draadbreuk. <br/>00.15.57 Een man bekijkt klossen met half-fijne en fijne katoen. <br/>00.16.06 Een meisje vervangt een lege klos bij een drolmachine. <br/>00.16.13 Jonge vrouwen in een grote hal met een groep drolmachines, die door drijfriemen worden aangedreven. <br/>00.16.22 Een jonge arbeider bij een drosmachine, die garen spint. <br/>00.16.35 Een vrouw herstelt een gebroken draad. <br/>00.16.41 Een dalende en rijzende ringbank. <br/>00.16.56 Een man en een vrouw verzamelen lege klossen. <br/>00.17.02 Overzicht van een fabriekshal met selfactors, die het inslaggaren leveren. <br/>00.17.15 Mannen aan het werk bij de spinmachines. <br/>00.17.49 Een man herstelt een gebroken draad. <br/>00.17.59 De volle klossen worden verzameld en weggebracht. <br/>00.18.23 Een vrouw en een vrouw bedienen een ringspinmachine. <br/>00.18.46 In het laboratorium wordt de breeksterkte van het garen onderzocht. <br/>00.19.05 Een vrouw spoelt het getwijnde garen op cylindrische kruisklossen. <br/>00.19.26 Een vrouw bedient een wikkelmachine. <br/>00.19.27 Een arbeider dompelt een lading klossen onder in een bak met kleurstof. <br/>00.20.08 Een vrouw spoelt strengen garen via haspels op cylindrische kruisklossen. <br/> 00.20.19 Een vrouw maakt houten schijfklossen klaar. <br/>00.20.41 Beelden van een scheerraam. <br/>00.20.59 Van het scheerraam lopen de verschillende draden samen op de scheerboom. <br/>00.21.06 In de sterkerij wentelen de scheerbomen aan de achterzijde van de sterkmachine en lopen de draden de papbak binnen. <br/>00.21.25 Een sterker voelt of het garen droog is en zwaar genoeg gesterkt. <br/>00.21.32 Een arbeider is bezig met het intellen van het garen. <br/>00.21.41 Een garenboom wordt op een wagentje naar het magazijn vervoerd. <br/>00.21.55 Een meisje draait het garen van een nieuwe boom aan de einden van het oude garen. <br/>00.22.12 Een machine doet hetzelfde werk. <br/>00.22.29 Twee jonge vrouwen zijn bezig met het inrijgen. <br/>00.22.36 In de grote weverij zijn tal van weefgetouwen in bedrijf. <br/>00.23.06 Arbeiders maken schietspoelen klaar voor gebruik. <br/>00.23.35 De afdeling voor de opleiding van jonge wevers. Een opzichter praat met een jongen. <br/>00.23.51 Arbeiders bedienen weefgetouwen. <br/>00.23.57 Een wolweefgetouw. <br/>00.24.03 Een schietspoel wordt automatisch vervangen. <br/>00.24.09 Een arbeider vult het magazijn. <br/>00.24.20 Een getouw waarop kunstzijde wordt geweven. <br/>00.24.31 Rollen met ruwdoek uit de weverij worden gewogen. <br/>00.24.47 Het keuren en meten van de stoffen. <br/>00.25.07 Een vrouw keurt kunstzijde aan de keurtafel. <br/>00.25.16 Vrouwen spreiden wollen stoffen uit op stoptafels en controleren ze. <br/>00.25.35 Een kleine truck vervoert ruwe stoffen naar een ander gebouw voor verdere bewerking. <br/>00.25.45 De zengmachine zengt alle opstaande vezels weg. <br/>00.25.56 Het ontsterken, bleken en wassen van het doek in grote kuipen. <br/>00.26.24 Het gebleekte doek komt op een stapelplaats van veldkeien terecht. <br/>00.26.37 het doek gaat in lange slierten naar de breedslagmachine en mangel. <br/>00.27.00 Een overzicht van de katoenververij. <br/>00.27.17 Het afwegen en oplossen van de verf. <br/>00.27.42 De verf wordt in een jigger gestort, waarin het doek wordt geverfd. <br/>00.27.58 Het geverfde doek wordt gewassen. <br/>00.28.14 Overzicht van de kunstzijdeververij, waar japonstof in strengvorm wordt gewassen en geperst. <br/>00.28.37 Het doek wordt in een centrifuge ontwaterd. <br/>00.29.05 Het drogen vindt plaats in een spanraam. <br/>00.29.21 Verhitte droogtrommels. <br/>00.29.27 Een man bedient een egaliseerapparaat. <br/>00.29.33 Inloopveld van het spanraan met klepketting. <br/>00.29.99 Het droge doek wordt tenslotte afgelegd. <br/>00.29.48 Een cylinderdroogmachine in bedrijf. <br/>00.30.09 Een arbeider zet het kleurnummer op het doek met onuitwisbare verf. <br/>00.30.18 Middagpauze: een deel van de personeelsleden gaan door de toegangspoort naar huis. <br/>00.30.27 Anderen blijven over en zitten te eten en te roken in het schaftlokaal. <br/>00.30.43 Een arbeider opent een grote dubbele deur in het pand aan de Brinkstraat, waar stoffen veredeld worden. Een vrachtauto rijdt naar binnen. <br/>00.30.54 Een man duwt een wagentje met stoffen door een gang. <br/>00.31.01 Een scheermachine scheert overbodige vezels weg. <br/>00.31.19 In de borstelkamer wordt het goed gereinigd. <br/>00.31.32 Twee vrouwen werken in de tekenkamer aan het ontwerp van een dessin. <br/>00.31.53 Een man graveert een dessin op een ronde ijzeren plaat. <br/>00.32.13 De ronde plaat brengt het ontwerp over op een koperen drukwals. <br/>00.32.26 Een man werkt met een pantograaf. <br/>00.32.58 Verfbereiding in het laboratorium en in een roerketel in de verfkeuken. <br/>00.33.19 De verdikking voor de drukverf wordt uitgegoten. <br/>00.33.28 Arbeiders transporteren de verf in vaten naar de drukkerij. <br/>00.33.42 Mannen bedienen drukmachines in een grote fabriekshal. <br/>00.34.37 In een dampkast dringt de verf door een chemische reactie in de vezel. <br/>00.34.52 De kleur wordt in een breedwasmachine geoxideerd tot de gewenste tint. <br/>00.35.14 Zuivering van de stoffen in de strengwasmachine. <br/>00.35.37 Versteviging van het goed in een appreteermachine. <br/>00.35.59 Bepaalde stoffen worden in de ruwerij wolliger van uiterlijk gemaakt. <br/>00.36.42 Ongeruwde en geruwde stof. <br/>00.36.50 Andere doeksoorten worden in de kalanderij gestreken. <br/>00.37.19 Te hard geworden stoffen krijgen in de breekmachine nieuwe soepelheid. <br/>00.37.36 Een man bedient een fineermachine. <br/>00.37.57 Werkzaamheden in de opmakerij, waar de stoffen worden gekeurd en gemeten. <br/>00.38.12 Een man controleert een doek aan de keurtafel op fouten. <br/>00.38.10 Doubleermachines vouwen het doek en wikkelen het op plankjes. <br/>00.38.28 Een meterteller geeft de lengte aan. <br/>00.38.32 Een breedslagmachine vouwt een doek in meterslagen. <br/>00.38.42 Een man controleert het aantal meters handmatig. <br/>00.38.46 Het inpapieren en etiketteren van de rollen. <br/>00.39.19 Opslag in het magazijn. <br/>00.39.38 Vervoer naar de expeditie en distributie van producten naar onder meer Batavia, Kopenhagen, Brussel en Buenos Aires. <br/>00.40.20 Een vrachtauto brengt kisten en balen weg. <br/>00.40.36 Einde <br/>(N.B. Tijdcode via digibeta)