A. Drenth: Reisverslag (Met potlood beschreven bladzijden in een boek over radiotechniek)

Verslag van monteur Albert Drenth, handgeschreven in een boek over radiotechniek, over zijn verblijf in Polen, begin 1945. De 25-jarige Amsterdammer is er door de Duitsers tewerkgesteld als reparateur van radioapparatuur. Olga, zijn Russische vriendin, "die ik op zo een avontuurlijke reis heb meegenomen vanuit Kiev, vorig jaar oktober 1943’" verblijft in Amsterdam. "Kwam er maar een eind aan die rotzooi. Rustig thuis kunnen blijven, werken, gaan en staan waar je wilde! Nu met die Duitschers in Holland is dat onmogelijk. Overal waar je de bevolking spreekt, overal de haat, de diepe haat tegen de Duitschers, nog meer als tegen Adolf Hitler. Of je nu de Russen, Oekraïners, Polen, Tsjechen, Belgen of Fransen ontmoet, het is allemaal gelijk, die diepe haat". Op 17 januari 1945, twee dagen voordat het Sovjetleger het getto van Lódz bevrijdt (er zijn nog 800 joden over), arriveert Drenth er per hospitaaltrein. "Ik ga loopen, daar zijn ze, bommenwerpers! Het bombardement duurde anderhalf uur. Toen ik ergens onder vandaan kroop, met een dikke bolus in mijn broek, waren er 6 wagens van de hele lazarettetrein over. Een chaos van wagen, splinters, stukken menschenbloed". Hij voegt zich bij een stel Volksduitsers uit de Oekraine, waaronder een zuster, die huilend een pak tegen zich houdt aangedrukt met een kindje, dat anders zou doodvriezen: het is 35 graden onder 0. "Deze baby, een meisje, vertelde ze, was van een paar andere vluchtelingen welke tijdens de aanval des middags waren gedood. Toen Polen ons niet wilden binnenlaten om melk op te warmen voor de baby, heb ik praktisch de deur ingetrapt". Men vindt onderdak op een boerderij, waar het kindje sterft. Terug in Amsterdam blijkt Olga niet thuis: "Wel vind ik op de schoorsteen zo'n 30 brieven van een 'stille' minnaar, welke, zo blijkt, het bed zolang heeft warm gehouden". Verslag van monteur Albert Drenth, handgeschreven in een boek over radiotechniek, over zijn verblijf in Polen, begin 1945. De 25-jarige Amsterdammer is er door de Duitsers tewerkgesteld als reparateur van radioapparatuur. Olga, zijn Russische vriendin, "die ik op zo een avontuurlijke reis heb meegenomen vanuit Kiev, vorig jaar oktober 1943’" verblijft in Amsterdam. "Kwam er maar een eind aan die rotzooi. Rustig thuis kunnen blijven, werken, gaan en staan waar je wilde! Nu met die Duitschers in Holland is dat onmogelijk. Overal waar je de bevolking spreekt, overal de haat, de diepe haat tegen de Duitschers, nog meer als tegen Adolf Hitler. Of je nu de Russen, Oekraïners, Polen, Tsjechen, Belgen of Fransen ontmoet, het is allemaal gelijk, die diepe haat". Op 17 januari 1945, twee dagen voordat het Sovjetleger het getto van Lódz bevrijdt (er zijn nog 800 joden over), arriveert Drenth er per hospitaaltrein. "Ik ga loopen, daar zijn ze, bommenwerpers! Het bombardement duurde anderhalf uur. Toen ik ergens onder vandaan kroop, met een dikke bolus in mijn broek, waren er 6 wagens van de hele lazarettetrein over. Een chaos van wagen, splinters, stukken menschenbloed". Hij voegt zich bij een stel Volksduitsers uit de Oekraine, waaronder een zuster, die huilend een pak tegen zich houdt aangedrukt met een kindje, dat anders zou doodvriezen: het is 35 graden onder 0. "Deze baby, een meisje, vertelde ze, was van een paar andere vluchtelingen welke tijdens de aanval des middags waren gedood. Toen Polen ons niet wilden binnenlaten om melk op te warmen voor de baby, heb ik praktisch de deur ingetrapt". Men vindt onderdak op een boerderij, waar het kindje sterft. Terug in Amsterdam blijkt Olga niet thuis: "Wel vind ik op de schoorsteen zo'n 30 brieven van een 'stille' minnaar, welke, zo blijkt, het bed zolang heeft warm gehouden". Dit reisverslag is met potlood opgeschreven op lege pagina's in het boek Radiotechniek van J. Roorda Jr., dat in 1936 werd uitgegeven door de uitgeverij Kosmos in Amsterdam. Het verslag wordt afgewisseld met technische aantekeningen en wiskundige berekeningen van Drenth. Er is tevens een uitgetypte versie van de schenkster, dochter van de in 1969 overleden auteur.