Getuigen Verhalen, Het Molukse perspectief in oorlogstijd, interview 22

Geïnterviewde 22 is in 1925 in Surabaya geboren. Zijn vader was 'Europees' sergeant KNIL. Hij groeide op in Soerabaya. Hij herinnert zich dat tijdens de Tweede Wereldoorlog veel Javanen zijn gestorven vanwege de honger. Zij lagen dood op straat. Er worden ook vrouwen verkracht door Japanse militairen. Tijdens de Japanse aanval op Tanjung Perak is er veel brand. Geïnterviewde raakt tijdens een bluspoging van een brandende loods betrokken bij een ongeluk met een omgekieperde wagen. Hierbij verliest hij een deel van zijn arm. Tijdens de oorlog is geïnterviewde lid van de verzetsgroep Nederland Zal Herrijzen (NZH). Hij houdt zich bezig met koeriersdeinsten van en naar kampen. Hij wordt verraden en gevangen genomen door de Kenpeitai. Hij belandt in de cel, die hij deelt met zeven of acht Ambonese medestanders en een Nederlandse pastoor. Hij ondergaat gewelddadige verhoren en wordt regelmatig geslagen. De gevangenen krijgen slechts een klein beetje mais te eten en een emmer water voor de hele cel. Een vriend van hem wordt doodgemarteld. Er zijn totaal ongeveer zestig gevangenen in de kazerne van de Kenpeitai Surabaya waar geïnterviewde bijna drie jaar vastzit. Tegen het einde van de oorlog zou geïnterviewde met zijn celgenoten de volgende dag worden onthoofd. Als hij voetstappen hoort naderen, vreest hij dat hij zal worden geëxecuteerd. Het is echter een Engelse of Amerikaanse soldaat die hen verteld dat zij vrij zijn. Japan heeft gecapituleerd. Samen met zijn celgenoten wil hij wraak nemen op de Japanse soldaten, maar zij worden weerhouden door de pastoor. De Engelse of Amerikaanse soldaat vermoordt een paar Japanners. Na de Japanse capitulatie raakt geïnterviewde betrokken bij een gevecht tegen de Engelsen in Surabaya. Hij gaat later werken bij het Comptabiliteitskantoor in Surabaya. Rond 1960 vertrekt geïnterviewde naar Ambon. De RMS guerilla is dan nog actief. Hij krijgt werk op een districtskantoor op het eiland Seram. Hier wordt hij beschuldigd van steun aan de RMS en gevangen genomen. In 1995 keert hij uiteindelijk terug naar Kudamati, Ambon-stad. Geïnterviewde heeft de burgeroorlog in de Molukken (1999-2002) meegemaakt in Kudamati, Ambon-stad. Volgens hem begon het conflict gevaarlijk te worden vanaf het moment dat de Laskar Jihad naar de Molukken kwam.