Getuigen Verhalen, Reis van de Razzia, interview met Henk Apon

Op de avond van 9 november 1944 werd er een cordon rond Rotterdam en Schiedam gelegd door het Duitse leger. Alle belangrijke bruggen en strategische punten waren afgezet, trams reden niet meer en het telefoonverkeer was geblokkeerd. Op de twee daarop volgende dagen werden ruim 52.000 Rotterdammers en Schiedammers tussen de zeventien en veertig jaar oud opgepakt en afgevoerd richting Duitsland om daar dwangarbeid te verrichten in veelal beroerde omstandigheden. De Razzia van Rotterdam is een van de grootste klopjachten die het Duits Nationaalsocialistische regime heeft gehouden. Het verzetsblad Vrij Nederland reageerde dan ook geschokt, het schreef op 14 december 1944: ‘Vijftigduizend Nederlandse mannen laten zich als schapen wegvoeren en evenzoveel vrouwen zien toe hoe hun mannen en zoons weerloos naar Hitlers slachtbank worden geleid’. Het project Reis van de Razzia is gebaseerd op gefilmde getuigenissen van mannen die de razzia en de daaropvolgende reis hebben meegemaakt, om een hiaat in de geschiedschrijving te vullen en om inzicht te geven in de gebeurtenissen aan de hand van het thema "Handelingsruimte van een individu in een samenleving onder druk". Henk Apon Henk Apon zat nog in de vijfde klas van de HBS toen hij opgepakt werd bij de razzia. Twee van zijn broers waren al ondergedoken, en ze durfden het risico op een huiszoeking niet te lopen. Vanaf het Feijenoordstadion is hij samen met zo’n duizend andere mannen richting Waddinxveen en Utrecht gelopen om uiteindelijk tewerkgesteld te worden bij Ede in de buurt. Daar heeft hij loopgraven moeten graven in het gebied dat nog alle sporen droeg van de Slag om Arnhem. Ook nu werd er nog geschoten, ook op hen. Nadat er bij hem geelzucht werd geconstateerd, kreeg hij met drie anderen toestemming om terug naar huis te gaan. Onderweg kregen de mannen te maken met geallieerden die wegen bombardeerden. Bij thuiskomst bleek dat zijn vader een hongeroedeem had, één zus getrouwd was en de twee andere zussen op hongertocht waren gegaan. Zelf heeft hij de bevrijding, die vanaf begin mei werd gevierd, uitbundig meegevierd. Hij vertelt over de voedseldroppings en over zijn school en verdere opleiding, militaire dienst en werk na de bevrijding.