Amsterdam, 'Sint-Joris en de draak'

Het monument 'Sint-Joris en de draak' in Amsterdam herinnert aan de redding van twaalf joodse burgers. Het pand aan de Reguliersgracht 34 deed tijdens de bezettingsjaren dienst als onderduikadres. Het was een studentenhuis van het dispuut Unica, maar afgezien van de 22-jarige Ivo Schöffer waren alle studenten in 1943 vertrokken. Ivo en zijn zus Lydia verschaften tussen 1943 en 1945 onderdak aan twaalf vaste joodse onderduikers, en aan een wisselend aantal tijdelijke logees. Lydia was expert in het vervalsen van identiteitsbewijzen, ze vervalste er tijdens de oorlog meer dan duizend. Zo had ze ook voor haar broer een vals bewijs gemaakt dat aangaf dat hij zestien was. Op deze manier kon hij zonder risico over straat en zijn illegale werk doen. De eerste onderduikers waren Ivo's vriend Gideon Kahn, zijn moeder en zijn tante. Later kwamen de joods-Duitse Erna Koopmann-Berg en haar man erbij. Om zo min mogelijk argwaan te wekken liepen vrienden en bekenden van Ivo het pand in en uit om de suggestie te wekken dat er studenten woonden. Ivo deed oefeningen om te zorgen dat de onderduikers binnen twee minuten op zolder konden komen. Om de verveling te verdrijven hield Ivo lezingen en gaf een EHBO-cursus. Gideon Kahn vertelde over de joodse geschiedenis. Ivo's ouders en zijn tante kwamen regelmatig op bezoek. Eens per maand mochten de onderduikers van Ivo een kwartier luchten, na het invallen van de duisternis en voor het ingaan van de avondklok. Alleen Erna kwam regelmatig buiten om boodschappen te doen. Zij liep weinig risico vanwege haar niet-joodse uiterlijk en Duitse accent. De NSB-huisbaas had niets in de gaten van de aanwezigheid van de onderduikers. Iedere maand kwam hij de huur ophalen. Éen keer kwam er een Duitser aan de deur, maar deze bleek zich in het adres vergist te hebben. De verbazing van de buurtbewoners was groot toen er na de bevrijding twaalf mensen uit het pand aan de Reguliersgracht kwamen. Niemand had ooit iets gemerkt van hun aanwezigheid. De familie Schöffer kreeg de Yad Vashem-onderscheiding voor hun heldhaftige optreden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Onthulling Het monument is onthuld op 21 november 1945.