Erp, monument Amerikaans WACO-zweefvliegtuig

Het Amerikaans WACO-zweefvliegtuig monument te Erp (gemeente Meierijstad) herinnert de inwoners aan de noodlanding van een Amerikaans WACO-zweefvliegtuig op 23 september 1944. Van 17 tot 26 september 1944 wilden de geallieerden met een groot offensief (operatie ‘Market Garden’) een bruggenhoofd over de grote rivieren in Nederland creëren. In een bliksemsnelle aanval moesten luchtlandingstroepen bruggen veilig stellen. Grondtroepen moesten daarna vanuit België over deze bruggen oprukken naar het IJsselmeer. Er werden drie complete divisies gedropt: de 101ste US Airborne Divisie bij Eindhoven en Veghel, de 82ste US Airborne Divisie bij Grave en Groesbeek en de 1ste Britse Airborne Divisie bij Arnhem en Oosterbeek. Bij de Amerikanen verliep alles vrij goed. De bruggen over de Maas en het Maas-Waalkanaal bij Heumen en de meeste bruggen nabij Eindboven vielen in hun handen en na harde strijd ook de Waalbrug bij Nijmegen. Maar de Rijnbrug bij Arnhem bleek een brug te ver. De Britse para’s werden verrast door Duitse pantsertroepen en moesten zich onder zware verliezen terugtrekken in de Betuwe. Tijdens deze grootscheepse operatie streken bijna 800 zweefvliegtuigen neer op Brabantse bodem. In deze provincie was de driehoek Den Dungen-Vught-Den Bosch (met als codenaam ‘Ellis’) een richtpunt voor alle sleep- en zweefvliegtuigen. Van hieruit vloog men de landingsplaatsen aan. Niet alle toestellen kwamen op de aangewezen locatie neer. Een aantal zweefvliegtuigen raakte uit koers of werd neergeschoten door afweergeschut van de bezetter. Zo ook twee militaire WACO-CG-4A zweefvliegtuigen, waarvan 'Glider 13', serienummer 43-41467, een noodlanding moest maken in Erp. In totaal zaten er 14 bemanningsleden in het vliegtuig. Op 23 september 1944 vertrok het zweefvliegtuig vanaf RAF Folkingham om 13 uur. Om 16.15 uur werd het neergeschoten in een Erps weiland. Na een twee uur durend vuurgevecht gaven de Amerikaanse militairen zich over en werden gevangengenomen door de bezetter. Allen overleefden het krijgsgevangenschap. Oprichting Heemkundekring Erthepe en Stichting Cornelius van Boerdonk namen het initiatief tot oprichting van het monument. Onthulling Het monument is op 22 september 2024 onthuld.