Someren, 'Monument voor Nederlandse Militairen'

Het 'Monument voor Nederlandse Militairen' in Someren is opgericht ter nagedachtenis aan de Nederlandse soldaten die in de meidagen van 1940 in de omgeving van Sluis XI zijn gesneuveld, aan alle ingezetenen uit Someren en Asten die tussen mei 1940 en september 1944 in militair verband zijn omgekomen en aan alle plaatsgenoten die tijdens de koloniale oorlog in Indonesië in het voormalige Nederlands-Indië als militair zijn gesneuveld. Het kanaal bij Someren en Asten maakte deel uit van de Peel-Raamstelling, die vanaf Grave langs het riviertje de Raam en door het Peelgebied naar de Belgische grens ten zuidwesten van Weert liep. De Peel-Raamstelling was een Nederlandse verdedigingslinie die in 1939 was aangelegd, maar bleek in de meidagen van 1940 een voor de Nederlandse militairen onhoudbare linie te zijn. Initiatief Al in 1940 is door inwoners van Asten en Someren een comité samengesteld voor het oprichten van een gedenkteken voor de gesneuvelde militairen bij sluis XI. Architect P. Gadiot uit Breda maakte een ontwerp van een stenen nis voor een beeld van kunstenaar Charles Grips. De bezetter maakte de oprichting echter onmogelijk. Enkele maanden na de bevrijding hervatte het comité haar werkzaamheden. Onthulling Het monument is ingezegend op 15 mei 1949 door hoofdlegeraalmoezenier monseigneur Van Straelen. Een dag voor de onthulling hebben de voorzitter van het comité, dokter Jacobs, en de secretaris, rector Allard, in het plaatselijke weekblad Peelbelang van het volgende over de betekenis van het monument geschreven: 'Met een bijna middeleeuwse gemeenschapszin, die men in onze tijd niet genoeg kan prijzen, hebben Someren en Asten tezamen iets groots tot stand gebracht. Immers hier heeft het ene dorp het andere de hand gereikt om samen een monument op te richten, dat onze gevallenen waardig is. Dit gedenkteken, dat zich bevindt aan de grenzen van beide gemeenten, zal in lengte van dagen mogen getuigen, hoe zij die zo van nabij getuigen waren van de strijd bij Sluis XI, die de doden begroeven en de gewonden hielpen verzorgen, hunnen dankbaarheid wilden betuigen voor de heldenmoed van onze soldaten en voor het levensoffer dat zovelen van hen daar hebben gebracht ter verdediging van onze vrijheid.' Als motto gaven ze het kruis mee 'Vrede zij u'.