Reisboek wereldfietsreiziger en journalist Dirk van Dam (1900-?), 1925-1928, deel II van II

Dirk van Dam reed op een fiets de wereld rond. Aanvankelijk was zijn doel 100.000 km te rijden in zes jaar, maar het werden er minder dan 40.000 in vier jaar. Zijn eerste reis (1925-1926) bracht hem via Zuid-Europa naar het Midden-Oosten waarbij hij ca. 30.000 km aflegde. Hij fietste via België, Luxemburg, Frankrijk, Italië, Joegoslavië, Hongarije, Oostenrijk, Tsjechoslowakije, Roemenië, Bulgarije, Turkije Syrië, Irak, naar voormalig Brits-Indië, nu India waar hij vanwege ziekte zijn reis moest opgeven. Een week nadat hij in Poona (India) was aangekomen werd hij daar vier maanden in het ziekenhuis opgenomen. Zijn tweede fietstocht (1927-1928) waarin hij tussen de 6.000 en 7.000 km fietste, bracht hem in Duitsland, Polen, Baltische Staten en Scandinavië. Het fiets reisboek deel II start 20 februari 1928 in Berlijn is verder gevuld met foto’s, postzegels, ansichtkaarten, stempels, gastaantekeningen en krantenartikelen van Duitsland en andere landen. Het reisboek doet verslag van mensen die hij ontmoet bij diverse arbeiders fiets- of sportverenigingen. Dit keer is hij gestoken in padvinderstenue met dito hoed en maakt hij een fietstocht in Noord-Europa. Had zijn eerste reis een meer algemeen reisdoel; ontmoeting met nieuwe culturen en volkeren, nu lag de nadruk meer op ontmoeten van al dan wel ‘fietsende’ en sportende sociaaldemocraten . Naar alle waarschijnlijkheid had dit zowel een puur praktisch doel (financiering en onderdak) als ook een politieke; als blijk van sympathie voor de sociaaldemocratische arbeidersbeweging in Europa. Een mooi voorbeeld en exemplarisch voor het reisboek is een bijdrage op pagina 7 die vertaald naar het Nederlands luidt: “Het werk der bevrijding van de arbeidersklasse, kan slechts het werk zijn van de arbeider zelf!”. Het reisdagboek eindigt op 5 februari 1929 in Berlijn. Het reisboek bevat ook enkele krantenartikelen waarin ook melding wordt gemaakt dat hij in het socialistisch dagblad Het Volk verslag deed van zijn reizen. Verslag tweede fietstocht Dirk van Ham (4 juli 1927 – 17 september 1928), Oost Europa, Scandinavië. Hij liet een nieuw Nederlands gedenkkaartje drukken alwaar hij aan zijn eerste fietstocht memoreert. Zijn ambities liggen nu in Duistland, Polen, Scandinavië en Amerika. Zijn doel omschrijft hij als “een studie te maken van Landen en Volkeren”. Staat hij op het eerste kaartje in klederdracht is hij nu op het begeleidend fotootje in padvinders/verkennersuniform te zien. Zijn tocht vangt aan op 4 juli 1927 via Utrecht, Den Haag, Haarlem, Sneek, Leeuwarden, Zwolle, Almelo, Apeldoorn, Nijmegen, Vlissingen, Eindhoven en Venlo waarop hij waarschijnlijk geld trachtte in te zamelen, passeerde hij 16 augustus 1927 de Duitse grens bij Vlodrop. Dortmund en Hannover werden gevolgd door Maagdenburg, Berlijn. Dit eerste deel van zijn reisverslag van zijn tweede fietstocht is in het eerste deel van zijn fietsreisboeken opgenomen. Het vervolg in het tweede deel begint met Berlijn 20 februari 1928. Na Berlijn bezoekt hij Leipzig en Dresden. Op 26 maart 1928 arriveert van Dam in Posnan, Polen. Op 23 april vervolgens in Warschau en 4 mei in Danzig. Vervolgens fietst hij door naar Litouwen en Letland alwaar hij op 21 mei 1928 aankomt in Liepajas (nu Liepāja). Via Riga ging hij door naar Estland en 26 juni 1928 komt hij in Helsinki, Finland aan. 7 juli 1928 komt hij in Kajaanin (Kajaani) aan. 13 juli 1928 passeert hij de Fins-Zweedse grens bij Haparanda, Zweden, om vervolgens via de oostkust van Zweden zuidwaarts te trekken naar Stockholm waar hij 20 augustus 1928 arriveert. Vervolgens fietst hij westwaarts naar Karlstad richting Noorwegen, waar hij via Arvika op 12 september in Noorwegen aankomt om vervolgens op 17 september in Oslo te arriveren wat meteen zijn tweede grote reis afsluit. Vermoedelijk heeft hij vanaf Oslo de boot genomen naar Nederland. In vergelijking tot zijn eerste fietstocht van 30.000 km was zijn tweede reis een stuk korter met 6.000 km. Afmetingen: 30,2x21,5x10cm, 138 bladen en 275 pagina’s, met bruin kartonnen kaft met linnen beklede rug. Toestand: katern zitten goed vast, vuile pagina’s met fysieke beschadigingen en verkleuringen en insectenvraat (pag. 29). Compleetheid: diverse kaarten of foto’s ontbreken, maar niet veel. In de collectie zijn het reis stempelboek (C1056-1), en ook twee reisdagboeken (C1056-2 en C1056-3) opgenomen. Inventarisnummers: C1056-3a=reisboek, C1056-3b=groepsfoto (p57/58), C1056-3c=foto ansicht bokser (p113/114), C1056-3d=Oost-Duits bankbiljet (p278), C1056-3e=energiebon (p278). Enkele items uit dit reisboek zijn apart beschreven: C1056-3f=fietser (p44), C1056-3g=fietsgroep (p50), C1056-3h=twee portetten bokser (p114), C1056-3i=portret circusdirecteur E. Carré (p200), C1056-3j=tijdschrift met foto Dirk van Dam (p237), C1056-3k=foto met Dirk van Dam op trap (p124).