Herinneringsbord 2015

De vier kerkdorpen van de gemeente Gilze en Rijen hebben in de Tweede Wereldoorlog méér gevolgen van oorlogshandelingen gekend dan andere plaatsen door de aanwezigheid van het door de Duitse bezetters ingenomen vliegveld. De gemeente besloot om ingaande 2014, in samenwerking met Heemkring Molenheide, ieder jaar herinneringsborden te plaatsen ter herdenking van die tragische gebeurtenissen. Dolle Dinsdag is de aanduiding voor dinsdag 5 september 1944. Op die dag speelden zich in heel Nederland emotionele taferelen af naar aanleiding van berichten dat het land nu elk moment bevrijd kon worden van de Duitse bezetting. De geallieerden hadden namelijk in de voorgaande dagen in hoog tempo terrein gewonnen. Op zondag 3 september was Brussel bevrijd en op maandag 4 september was Antwerpen op de Duitsers veroverd. In de loop van maandag 4 september blijven Duitse troepen over de grotere wegen in onze gemeente terugtrekken, komend uit de richting Alphen en Chaam. Grotere colonnes bewegen zich over de rijksweg Breda-Tilburg van west naar oost. Er zijn halfrupsvoertuigen bij. Een paar geallieerde verkenners vliegen op grote hoogte over. Vrijwel de hele dag door is in het zuiden en zuidwesten geschutvuur hoorbaar. Omstreeks 16.00 uur rijdt één van de 7,5 cm-kanonnen van de Flakbatterij (luchtdoelgeschut) aan de Bavelseweg vanuit de Biestraat richting Gilze. Wat eerst onmogelijk leek gaat toch gebeuren: na een lang geraas van proefdraaien stijgt rond 19.00 uur het eerste Dornier 217 vliegtuig op in de richting Rijen om vervolgens laag vliegend koers te zetten maar het oostnoordoosten! Er volgen welgeteld nog 31 Dorniers, een groter aantal dan iemand had vermoed. Onmiddellijk na het vertrek van de vliegtuigen begint in aller haast de ontruiming van de Flakstellingen. De eigen vervoerscapaciteit van deze eenheden is bij lange na niet berekend op het plotselinge onvoorziene bevel tot vertrek. Ondanks de rigoureuze vordering van paardenwagens met voerlui op het laatste moment bij omwonende boeren (o.a. Verhoven en Biestraat) moeten grote hoeveelheden munitie en allerlei andere materialen worden achtergelaten. Ook in Rijen gaat de Luftwaffe op de vlucht. Verscheidene gebouwen zoals scholen en fabrieks-ruimten zijn hier sedert februari 1944 of reeds eerder door de Luftwaffe gevorderd voor het legeren van militairen, het huisvesten van diensten of het opslaan van allerlei materiaal. Een groot aantal fabrieken en andere gebouwen worden door de zich terugtrekkende Duitsers in brand gestoken. In de nacht van 4 op 5 september 1944 is de Marechausseekazerne aan de Rijksweg door toedoen van de opkrassende bezetters in vlammen opgegaan. Deze kazerne is nooit meer herbouwd. Lange tijd heeft het hekwerk nog rondom het complex gestaan, nu is het een gazon en de rest is grotendeels terug naar de natuur gegaan. In de zeventiger jaren is er nog een nieuwe marechausseekazerne gebouwd in een woonwijk in Rijen-west