Onze gesprekken bij een kampvuurtje werden verraden

Oost-Java, 1944: de Japanse bezetter brengt 350 Indische jongens tussen de 15 en 20 jaar onder in werk- en strafkampen. Philip Everaars (1930) zit vast in Dampit. Na een jaar belandt Everaars met tachtig anderen in de gevangenis. "Wij werden zogenaamd berecht", zegt hij over de rechtszaak door de Japanse krijgsraad. Hij verwacht de doodstraf te krijgen, maar de bevrijding is er eerder dan het uitvoeren van het vonnis. Een groep andere jongens wordt wel vermoord. Lang blijft dit deel van de oorlogsgeschiedenis onbekend. Philip Everaars richt in 2001 samen met Chris van der Ven het Dampit-monument op, om de herinnering levend te houden. 'Sprekende beelden - getuigenverhalen bij oorlogsmonumenten' is een project van het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Op de website van het comité (www.4en5mei.nl/oorlogsmonumenten) zijn meer dan 3000 oorlogsmonumenten in een database opgenomen. Bij sommige monumenten is een getuigenverhaal verschenen; zowel op schrift als gefilmd.