Christelijke Boeren- en Tuindersbond (CBTB), Kring Zeeland, 1940-1969

Inleiding Na de opkomst van de neutrale belangenorganisaties van landbouwers circa 1840-1850, o.a. de Zeeuwse Landbouw Maatschappij (ZLM) in 1843, volgde de oprichting van confessionele organisaties zoals b.v. de katholieke Noordbrabantse Christelijke Boerenbond (NCB) in 1896 en de Christelijke Boeren- en Tuindersbond (CBTB) in 1918. De vereniging Afdeling Zeeland van de CBTB werd opgericht te Middelburg op 28 februari 1918. Doelstelling van de vereniging was 'de erkenning, toepassing en verbreiding van de Christelijke beginselen voor boeren- en tuindersaangelegenheden, als ook het behartigen van sociale en economische belangen van haar leden en hun ondergeschikten, teneinde zo mee te werken aan de oplossing van het maatschappelijk vraagstuk van onze tijd in Christelijke geest'. De laatste vergaderingen van CBTB-Zeeland werd gehouden op 30 oktober 1969. Daarna ging de Zeeuwse afdeling verder als sektie Zuid van CBTB West-Nederland te Goes. Vanaf l januari 1995 maakt de Christelijke Boeren- en Tuindersbond West-Nederland deel uit van de in 1991 opgerichte Westelijke Land- en Tuinbouworganisatie (WLTO), welk een onderdeel vormt van de Federatie van Land- en Tuinbouworganisaties LTO-Nederland. De CBTB organiseerde regelmatig activiteiten in samenwerking met de Zeeuwse afdelingen van de Christelijke Jonge Boeren en Tuinders Bond (CJBTO), de Bond van Christen Boerinnen, Boerendochters, Plattelandsvrouwen en -meisjes (CBPB), vanaf 1959 Christelijk Plattelandsvrouwen en -meisjes Bond (CPB) en vanaf 1993 Christelijke Plattelandsvrouwen Bond (CPB). Het 'bureau' van de Afdeling Zeeland aan de Middelburgse Markt ging, inclusief het archief, tijdens het bombardement van Middelburg op 17 mei 1940 'in vlammen op' ( Jubileumuitgave , 11; Gedenkboek , 153). Omstreeks 1994 besloot men het resterende archief behoorlijk uit te dunnen. Alleen de notulen, statuten en enkele stukken over jubilea bleven nog over. Na deze actie werd contact opgenomen met het Rijksarchief in Zeeland en in 1995 werd het restant-archief in bewaring gegeven door LTO-Nederland (Aanwinst 1995.30). In hetzelfde jaar werd ook het archief van de afdeling West Zeeuws-Vlaanderen van de CBTB in bewaring gegeven. Dit archief begint reeds in 1925 en compenseert enigszins het verloren gegane archief van CBTB-Zeeland uit de periode 1918 tot mei 1940. Literatuur: - Zeeuwse CBTB. Jubileumuitgave 1918-1958 ([Goes 1958]) 9 [exemplaar in inv.nr 3] - [P.A. Diepenhorst, C. van den Heuvel], Gedenkboek CBTB 1918-1948 (['s-Gravenhage 1948]) 153-157 Bij bronverwijzing naar het archief zou bij voorkeur de volgende vermelding gebruikt moeten worden: Zeeuws Archief (ZA), archief CBTB Zeeland, inv.nr(s) ...