Stichting J.C. Balfonds te Bruinisse, (1779) 1840-2009

Inleiding Op 23 augustus 1840 overleed in Bruinisse een zonderling man: de 76-jarige Johannes Cornelisse Bal. Hij had vrijwel zijn gehele nalatenschap bestemd voor de ‘Algemeene Armen van de gemeente van Bruinisse’. Het legaat werd gegeven onder een aantal voorwaarden. De baten moesten jaarlijks worden uitgedeeld aan arme inwoners van Bruinisse, die minstens zestig jaar oud waren en in het gasthuis aldaar woonachtig waren. Na aftrek van de lasten was het batig saldo van de boedel f. 32.151,40. Besloten werd om ten laste van het legaat een nieuw gasthuis op de hoek van de Lange Ring en de Deestraat te bouwen, op de plaats van het woonhuis van Bal. Hierin konden degenen, die 60 jaar en ouder waren, gehuisvest worden. Bruinisse werd tijdens een bombardement door de Engelsen op 5 januari 1945 zeer zwaar getroffen. Ook het gasthuis werd zodanig getroffen dat bewoning niet meer mogelijk was. Eerst in 1950 werd het gasthuis afgebroken. In plaats daarvan werden vier bejaardenwoningen gebouwd. De Gemeente Bruinisse kocht deze in 1982 aan. In 1988 werd door de administrateur overleg gevoerd met de drie daarvoor in aanmerking komende kerkgenootschappen in Bruinisse, de Hervormde gemeente, de Gereformeerde Kerk en de Gereformeerde Gemeente in Nederland. Volgens een verdeelsleutel kregen de drie kerken gelden ter beschikking om deze in de diaconale sfeer te gebruiken tegen de achtergrond van het tweede lid van artikel 2 van de statuten. In 1991 bracht de administrateur het archief over naar de archiefbewaarplaats van de gemeente Bruinisse, waardoor dit in beheer kwam bij het Streekarchivariaat. Vervolgens werd het archief geordend. In 2010 werd het archief aangevuld met stukken uit de periode 1991-2009. Het archief is openbaar, behoudens de inventarisnummers 45, 46 en 49. Voor het raadplegen daarvan is toestemming vereist. De termijn van de openbaarheidsbeperking is 50 jaar.