Martha Wilczek (GI), geboren 12-02-1912 De geïnterviewde maakt deel uit van de ervaringsgemeenschap van kloosterzusters (de Tilburgse Zusters van Liefde) die ondanks een gedeelde kloostercultuur (vaste dagorde en tijdstippen voor alles, vaste zwijguren en stipte gehoorzaamheid) in de verschillende huizen van de congregatie de oorlog verschillend hebben beleefd. Martha Wilczek is geboren in 1912 in ...

Mevrouw A. Oorburg ging als 18-jarige met twee vriendinnen naar het Scholtenhuis om Lehnhoff te spreken over de arrestatie van de vader van een van deze vriendinnen. 00:01:30 Willy van der Nadort brengt nieuws: vader Gezina vermoord. Vader Fedda van der Naald opgepakt 00:05:10 Kamer aan de rechterkant, secretariaat 00:08:05 Trap met vloerbedekking 00:11:09 Muren van de trap en hal 00:12:02 Ontmoeting ...

Dhr. Roede werkte voluntair bij een boer. Hij vertrok uit Groningen omdat hij niet wilde werken voor de Duitsers. Na een kort verblijf bij een boer ging hij per fiets terug naar Groningen. Hij vertelt over zijn ervaringen onderweg. Op een ochtend, niet lang daarna, werd hij opgepakt in Groningen. Hij is in het Scholtenhuis op brute wijze verhoord en ook weer vrijgelaten. Later is hij de man die hem ...

De heer Emmelkamp was als jongeman actief in verzetsgroep ‘De Groot’, o.a. samen met Gerrit Boekhoven. Hij vervoerde o.a. bonkaarten en mensen naar onderduikadressen. Hij is tweemaal gearresteerd door de SD. De eerste keer kwam hij na enkele mishandelingen weer vrij. De tweede keer werd hij, terwijl hij op dat moment een valse identiteit had, opgepakt toen hij een nieuw illegaal contact bezocht in ...

De heer Edskes was in 1944 als zeventienjarige in dienst bij de rechtbank in Groningen. Hij bracht en haalde regelmatig verkeerd bezorgde post in Scholtenhuis. Ook werd hij eenmaal een middag ondervraagd over zijn identiteit, terwijl hij onbewust een pakketje met een dienstpistool op zak had. Dit pakketje had hij gekregen van een collega en dit is niet ontdekt. 00:03:04 Verzet op de rechtbank 00:04:15 ...

Minke Harryvan-van Loon was een jong meisje toen bij haar thuis een vergadering van het verzet zou worden gehouden. De SD had hiervan lucht gekregen en een val beraamd. Eerst werden de bewoners van het huis opgepakt, en vervolgens werden de vertzetsmensen die later kwamen opdagen een voor een gearresteerd. Ook haar vader, die alleen maar gastheer was, moest mee. De volgende dag moest ze met haar moeder ...

Mevrouw Brouwer-Tiesenga vertelt over haar drie ervaringen met de Duitse SD’ers van het Scholtenhuis. De eerste keer vielen zes SD’ers haar ouderlijk huis binnen, de tweede keer namen zij (Rudi Grave en een andere SD’er) goederen uit hun sigarenwinkel in beslag en haalde zij deze later op uit het Scholtenhuis. De derde keer kwam de heer Schäper het huis binnenvallen, op zoek naar haar inmiddels gevluchte ...

De heer Van Sluis heeft als jongen van 10 á 12 jaar op woensdagmiddag en zaterdag met een oudere vriend fruit bezorgd bij het Scholtenhuis. Hij vertelt wat hij heeft gezien en gehoord tijdens ‘omzwervingen’ in het gebouw. 00:04:51 Concierge Korendijk, trappen en gangen in het Scholtenhuis. 00:13:30 Kast met persoonsgegevens opgepakten 00:19:56 De sprong van Caspar Naber; 00:26:39 Blitzmeiden, Vrouwen ...

Cor van Veen was ondergedoken bij de familie Van Loon. Daar werd hij gearresteerd toen de SD een inval deed. Van Veen bracht ruim vier weken door op de zolder van het Scholtenhuis. Hij sprak met veel gevangenen. Hij zag hoe zij als wrakken terugkeerden na het verhoor. Ook hijzelf werd vele malen ernstig mishandeld. Cor van Veen was de laatste man met wie Caspar Naber heeft gesproken, voordat deze besluit ...

Koos Valk wordt geboren op 8 april 1934 in Groningen, in een arm gezin met zeven kinderen. Op 9 april 1943 wordt het gezin naar kamp Vught gestuurd, waar de negenjarige Koos traumatische ervaringen opdoet (paniek, verlating, geweld, ziekte). Na een maand wordt het gezin naar Westerbork overgebracht. Hier verblijven ze anderhalf jaar. In het najaar van 1944 worden ze gedeporteerd naar Theresiënstadt. ...

De heer Henk Panman, geboren in Tripscompagnie, veenkolonie, zijn vader was akkerbouwer. Panman werd in ’47 opgeroepen en getraind als dienstplichtige, zou met de Zeven December Divisie mee zijn gegaan als zijn vader niet ziek was geworden. Panman ging terug om aardappelen te poten. Alsnog vertrok hij eind september 1949 als chauffeurseiner bij het 3e Verkenningspeloton van 43 ZVE naar Nederlands-Indië. ...

De vader van Willem Oldenhof had een sjoelbak verzaagd die precies in een kast paste. Als er dan wat aan de hand zou zijn, kon Willem zich daarachter verschuilen. Tijdens de razzia kwam er een Duitser het huis binnen en liep meteen naar boven, waardoor Willem geen kans kreeg zich te verstoppen. Willem werd in een ongelijkmatig lopende colonne naar Waddinxveen gebracht. Hij kreeg daar de kans ontsnappen, ...

A.T. (Aart) de Haan was de zevende uit een gezin van elf. Op de Ambachtsschool had hij het diploma instrumentmaker behaald. Hij werkte bij een instrumentmakerij in Delft totdat in september 1944 al het treinverkeer werd stilgelegd en hij niet meer op zijn werk kon komen. Op het moment van de razzia woonde het gezin in Tuindorp Vreewijk aan de Wilgenweerd. Bij de razzia werd Aart samen met een buurjongen ...

Bernard de Graaf werd naar het Feijenoordstadion gebracht waar hij zijn muts af moest nemen uit respect voor Duitse officieren. Om dat te voorkomen, deed hij zijn muts eerder af en stopte hem in zijn binnenzak. Met een rijnaak werd hij naar Amsterdam gebracht en vandaar naar Kampen. Onderweg horde hij allerlei praatjes als: 'Het front nadert en ze gebruiken ons als schild...'. Het was angstig, vond ...

Henk den Haan Jr. is de zoon van Henk den Haan Sr. die met de razzia van huis werd opgehaald. De zoon is niet zozeer naar de 'reis' van zijn - inmiddels overleden - vader gevraagd, maar naar zijn eigen situatie destijds als 'thuisblijver'. Het gezin woonde in Tuindorp Vreewijk. Op 11 november 1944 belde om 06.00 uur een gewapende Duitse soldaat aan met het bevel. Zijn ouders spraken intensief met elkaar ...

Johannes Bastelaar was zeventien jaar toen hij met zijn twee broers en een zwager werd opgepakt tijdens de razzia. Van onderduiken was eigenlijk geen sprake, al was het alleen al door het verraad van een buurman. In een rijnaak gingen ze naar Wezep, waar ze een paar dagen in een school of kazerne verbleven. Hier heeft Johannes gezien hoe twee jongens gestraft werden omdat ze iets hadden uitgehaald. ...

Pieter van den Brand is op zeventienjarige leeftijd tijdens de razzia weggevoerd. Hij was ondergedoken bij een tante, maar omdat hij zijn moeder bij wilde staan, is hij toch opgepakt. Per kolenaak en trein is hij vervoerd naar Duitsland. Daar is hij tewerkgesteld met andere dwangarbeiders en met Russische krijgsgevangenen in een fabriek of loods waar treinstellen werden gerepareerd. Later heeft hij ...

Het document is afkomstig uit het archief van het Auswärtige Amt dat berust bij het Politische Archiv van het Auswärtige Amt in Berlijn.

Het document is afkomstig uit het archief van het Auswärtige Amt dat berust bij het Politische Archiv van het Auswärtige Amt in Berlijn.

Een Gronings legerdetachement verblijft in Nederlands Indië. Beelden van het leven van de Nederlandse soldaten en de locale bevolking ten tijde van de politionele acties, met name rond Surabaya. Onder meer het geven van medische hulp aan inlanders; volksspelen en het uitreiken van onderscheidingen. Tenslotte de terugreis per boot naar Nederland en per autobus naar Groningen.

Ten tijde van het bombardement woonde mevrouw Marcus aan de Schiedamseweg met haar ouders. Bij het bombardement stortte een deel van het huis in terwijl mevrouw Marcus met haar zusje onder de trap stond. Haar broers waren op dat moment onderweg van school naar huis. De hele familie heeft het overleefd, maar haar vader verloor al zijn handwerk en werd lusteloos. Na het bombardement is de familie eerst ...

Meneer Landsbergen (geboren 6 juli 1929) was bijna 11 jaar toen de oorlog uitbrak. Hij was de op één na jongste in een gezin met zeven kinderen. Samen met zijn jongste broer had hij te lijden van het voedseltekort tijdens de hongerwinter. De huisarts drong er bij zijn moeder op aan de twee jongens uit te zenden. Zij konden in Groningen terecht bij familieleden van een zwager. Zij werden getransporteerd ...