Respondent B1G1 heeft tijdens de oorlog in verschillende concentratiekampen gezeten. Hij voelt zich bevoorrecht dat hij zijn verhaal mag, kan en zelfs moet vertellen. De uitspraak ‘Het leven berust niet op toeval’ loopt als een rode draad door zijn leven. Hij vindt zichzelf verantwoordelijk voor zijn eigen leven.

Respondent I1G2 is de man van respondent I1G1. Hij heeft op verschillende plekken ondergedoken gezeten. Hij heeft zware depressies gehad; therapeutische behandeling heeft hem geholpen zijn worstelingen beter te begrijpen en in verband te brengen met zijn onderduikverleden. Waardering en erkenning vindt hij belangrijk omdat hij altijd met onzekerheid heeft gekampt.

Respondent F2G1 is dochter van respondent F1G1. Toen ze volwassen was is ze op een gegeven moment mentaal ingestort. Later heeft ze de mystieke kant van het Jodendom ontdekten zich daarin verdiept. Ze heeft sinds kort het idee dat ze haar leven zelf in de hand heeft kunnen nemen: ‘Ik ben dit en ik doe het zo’.

Respondent D3G22 is dochter van respondent D2G2. Volgens haar speelt de Holocaust nauwelijks een rol in haar leven omdat ze er geen lijden aan ondervindt. Tegelijk is ze heel benieuwd naar de Holocaust en de oorlog, in het bijzonder naar de verhalen van haar oma. Weerbaarheid is voor haar ‘gewoon doorgaan’.

Respondent C3G11 is zoon van respondent C2G1. Hij geeft aan dat het verleden doorwerkt in zijn leven, bijvoorbeeld in zijn angst om alleen te zijn. Hij heeft wel manieren gevonden om daarmee om te gaan. Hij zit vol ideeën en is in werk en studie telkens op zoek naar nieuwe uitdagingen en ervaringen.

Respondent A3G11 is dochter van respondent A2G1. In het interview staan de angsten centraal die een grote rol in haar leven hebben gespeeld, verder de opvoeding van haar kinderen en haar spirituele zoektocht: ‘Ik moest wel even de navelstreng doorknippen … nu probeer ik mezelf te vinden’. Kracht haalt ze uit haar familie en haar huisdieren.

Respondent J2G1 is dochter van respondent J1G1. Ze heeft altijd de drijfveer gehad ‘er wat van te maken’ en stelt dat ze haar vechtersmentaliteit van haar vader heeft meegekregen. Ze voelt zich meestal onveilig veilig; dit is een belangrijk thema in haar leven. Ze vindt het belangrijk om van betekenis te zijn voor anderen.

Respondent H2G1 is zoon van respondent H1G1. Hij geeft aan dat de Holocaust en het Jodendom volledig onderdeel uitmaakt van zijn identiteit. Op het dieptepunt van zijn leven had hij zware depressies en zelfmoordgedachten. Hij heeft dit overwonnen door ‘inzicht’; dit inzicht heeft hij op verschillende manieren (therapie, mensen om hem heen, boeken) verworven.

Uitgangspunt van huidig overheidsbeleid is dat het erfgoed van de Tweede Wereldoorlog voor de toekomstige generaties bewaard moet blijven om zo de herinnering aan de oorlog levend te houden. De vraag is hoe we ook 'dadererfgoed' hierin een plaats kunnen geven. Als voorbeeld wordt genomen Diogenes, een Duitse bunker aan de rand van het Nationale Park De Hoge Veluwe.

Respondent F3G11 is dochter van respondent F2G1. Er werd door haar ouders heel verschillend over de Holocaust gesproken (de ene ouder sprak er helemaal niet over, de ander juist heel veel). Ze is altijd zoekende geweest in haar leven. Sinds kort heeft ze geleerd om actief het leven aan te gaan en om voor zichzelf te kiezen.

"Vanuit allerlei achtergronden hebben Ornstein en Pans hen bij elkaar gezet: kinderen van verzetsstrijders, kinderen van ouders die in de 'Jappenkampen' hebben gezeten, of die kind zijn van een 'foute' vader, Roma- en Sinti-overlevenden, kind van Molukse ouders die na de Bersiap-tijd noodgedwongen naar Nederland moesten verhuizen, nakomelingen van Auschwitz-overlevenden, en kinderen van 'gewone' Nederlanders ...

Respondent I1G1 is tijdens de oorlog door een ander gezin opgevangen toen haar ouders naar een concentratiekamp werden gedeporteerd. Bijna al haar familieleden zijn in de oorlog vermoord. Zij heeft altijd veel kunnen en willen praten over de oorlog en denkt dat zij daardoor geen last heeft van oorlogstrauma. Ze ervaart veel steun van vriendinnen en van haar gezin.

Respondent K2G1 is kind van Holocaust overlevenden. Nadat hij zijn leven lang gefocust was op werk en daarin succesvol was, staat sinds zijn pensioen het Holocaust verleden steeds meer op de voorgrond. Hij is aan het onderzoeken hoe hij zijn depressie kan verklaren en welke middelen hij daartegen kan inzetten. Centrale vragen zijn nu voor hem: ‘heb ik eigenlijk bestaansrecht?’ en ‘waarom is publieke ...

Respondent A2G1 is dochter van respondent A1G1. Tijdens haar jeugd werd er thuis weinig over de oorlog gesproken. Ze benoemt angst, zorgen om haar familie, schuldgevoel en ‘moeten’ als grote thema’s in haar leven. Kracht en steun haalt ze uit haar familie. Ze gaat met moeilijke situaties om door tegen zichzelf te zeggen: ‘we moeten er maar mee leven, we moeten toch doorgaan’.

Respondent E2G1 is dochter van respondent E1G1. Ze heeft interesse in de Joodse gemeenschap maar niet meer dan dat. Een belangrijke drijfveer is voor haar om het meeste uit zichzelf te halen en te bewijzen dat ze iets kan wanneer iemand daaraan twijfelt. Op het moment zit ze in een burn-out. Haar belangrijkste krachtbronnen zijn de reizen die ze maakt.

Laat in woord en beeld zien hoe Nederland sinds 1945 zijn doden herdenkt en zijn bevrijding en vrijheid viert. En hoe nieuwe generaties nieuwe vormen vinden voor het uiten en beleven van universele emoties

Respondent C1G1 heeft tijdens de oorlog bij verschillende pleeggezinnen gewoond. De pijn van het verleden is door de jaren heen afgenomen maar over sommige zaken uit het verleden wil ze niet spreken. Ze denkt dat haar kinderen tijdens de opvoeding geleden hebben vanwege haar oorlogsverleden (‘die hebben me vaak zien huilen’) en hoopt dat er nog financiële steun voor hen vanuit de overheid komt.

Respondent B2G1 is dochter van respondent B1G1. Als kind werd zij door haar vader niet betrokken bij zijn gedachten en gevoelens rond zijn kampverleden. Onbegrip van de buitenwereld, ook binnen het gezin waarin ze opgroeide, en het gevoel een buitenbeentje te zijn vormen haar leven. Zij heeft enkele depressies gehad, waarover ze zich schaamde en schuldig voelde. Door middel van rationaliseren heeft ...

Respondent G3G11 is zoon van respondent G2G1. Tot aan dit onderzoek heeft hij zich nooit afgevraagd of het oorlogsverleden van zijn oma (respondent G1G1) invloed kon hebben op zijn eigen leven. Hij heeft een ontwikkeling doorgemaakt van ‘zich groot houden’ in moeilijke situaties naar accepteren dat iedereen kwetsbaar is en dat kwetsbaarheid deel van het leven is. Hij ziet zichzelf als iemand met een ...

Respondent C3G21 is zoon van respondent C2G2. Hij vindt dat het verleden en zijn familie nu weinig invloed hebben op zijn leven. Hij beschrijft het als een emancipatietraject: ‘Vroeger had ik trauma’s van het verleden, nu ben ik totaal veerkrachtig. Het leven is perfect’. Hij streeft naar bewustzijn en naar controle over zijn gedachten en hecht belang aan inzichten uit spirituele tradities. Hij ziet ...

Respondent D3G21 is dochter van respondent D2G2. Ze kent de oorlogsverhalen van haar oma (respondent D1G1) maar de oorlog speelt in haar leven nauwelijks een rol. Ze vraagt zich wel af of enkele van haar eigenschappen, zoals moeilijk voor zichzelf kunnen opkomen, misschien te maken hebben met het oorlogsverleden in haar familie. Haar familie betekent alles voor haar en geeft haar de kracht om door ...

Respondent D1G1 heeft tijdens de oorlog ondergedoken gezeten; veel van haar familieleden zijn vermoord. Ze geeft aan weinig over het verleden na te denken of met anderen te spreken. In het bijzonder wil ze haar kinderen en kleinkinderen niet belasten met verhalen over de oorlog. Haar familie is heel belangrijk voor haar, juist omdat ze weet wat het betekent om familie te verliezen. De kracht om het ...

Respondent J2G1 is dochter van respondent J1G1. Ze heeft altijd de drijfveer gehad ‘er wat van te maken’ en stelt dat ze haar vechtersmentaliteit van haar vader heeft meegekregen. Ze voelt zich meestal onveilig veilig; dit is een belangrijk thema in haar leven. Ze vindt het belangrijk om van betekenis te zijn voor anderen.