Jan Hoogvliet

HOOGVLIET (Jan), geboren te Maassluis op 12 januari 1905. Jan is nog maar net 2 jaar wanneer zijn moeder overlijdt. Zo’n anderhalf jaar later hertrouwt zijn vader met een gescheiden vrouw en in juni 1911 verhuist het gezin naar Rotterdam. Daar trouwt Jan in 1925. Uit dit huwelijk worden drie kinderen geboren, waarvan de oudste, een dochter, op 6-jarige leeftijd overlijdt aan een acute leveraandoening. Jan woont in 1944 met zijn vrouw en twee kinderen mogelijk nog in de Rotterdamse wijk Bergpolder, op het adres Heulstraat 24b. Bij de razzia van 11 november 1944 wordt Jan opgepakt, hij is dan 39 jaar en koffiehuisbediende. Op de verzamelplaats Nenijto vindt hij aansluiting bij een groep van ongeveer 250 mannen, voornamelijk uit Blijdorp. Na uren in de regen te hebben gestaan, moet hij lopend naar station D.P., om met een goederentrein te worden weggevoerd. De trein vervoert zo’n 1.500 mannen en in iedere wagon worden 60 mannen gepropt, die elk gedurende zes dagen en zeven nachten slechts 35 cm2 tot hun beschikking hebben, nauwelijks de trein kunnen verlaten en amper eten en drinken krijgen. Op 17 november 1944 bereiken zij Neurenberg-Märzfeld, waar zij over twee groepen worden verdeeld. Jan moet eerst naar het Durchgangslager für Ostarbeiter in Neumarkt in der Oberpfalz en arriveert, in dienst van de Spoorwegen, op 23 november 1944 in Neurenberg-Zollhaus. Daar bevindt zich een reusachtig spoorwegemplacement, dat voortdurend wordt gebombardeerd. De mannen moeten onder andere de gebombardeerde baanvakken herstellen. Zij worden ondergebracht in het Gemeinschaftslager aan de Bauernfeindstraße 24, gevestigd in een oud-schoolgebouw dat bij aankomst onder water staat. Op 19 en 20 februari 1945 maken de mannen twee vreselijke dagen mee. Eerst staat een trein met uitgemergelde Hongaarse joden de gehele dag op het spoorwegemplacement, bewaakt door weldoorvoede SS’ers. De Rotterdammers zijn er getuige van hoe de lijken van de onderweg overleden joden worden overgebracht naar andere goederenwagons, die al tot de nok toe gevuld zijn met lijken. Daarna maken zij enorm angstige momenten mee tijdens een 2,5 uur durend bombardement; zij kruipen door het oog van de naald. Op 11 april 1945 maken de mannen weer zo’n zware dag mee. Er vindt een zwaar bombardement plaats. Door meerdere voltreffers wordt de schuilkelder bij de Loc-loods volkomen uit elkaar geslagen. Op hun schuilplekken komen verschillende Rotterdammers om het leven. Een week later worden de anderen bevrijd, waarna ze op rooftocht gaan. Op 29 april 1945 start de terugreis. Eerst met een vrachtauto naar Würzburg en verder met de trein. Met tussenstations in Metz en Etrepy is Tilburg de eindbestemming, waar ze op 19 mei 1945 aankomen. Nadat ze wederom zijn ontluisd, medisch gekeurd en politiek gecheckt, worden de mannen ondergebracht bij particulieren in Oosterhout. Vermoedelijk bereikt Jan begin juni 1945 Rotterdam. In de periode van oktober 1945 tot februari 1950 overlijden zijn broer (1945), vader (1949) stiefmoeder (1950). Jan overlijdt in Rotterdam op 30 maart 1966, 61 jaar oud.

Bron: Stadsarchief Rotterdam