Emma van Dillewijn
Rostock, 2 november 1900 - Ravensbrück, 6 maart 1945Emma van Dillewijn is geboren op 2 november 1900 te Rostock. Zij is ongehuwd en werkt als inspectrice pleegzorg voor Maatschappij Zandbergen in Amersfoort. Op de Scheltemalaan waar zij woont, zijn dan de kindertehuizen Korhoen en Zandwijk en in de buurt Treekerbergje en het Ortthuis. Aan de Paradijsweg wordt ook nog Huize Ingeborg in gebruik genomen als kindertehuis. Emma bezoekt pleeggezinnen in het land en heeft hierdoor een groot netwerk om kinderen en onderduikers onder te brengen. De kindertehuizen raken vol, joodse kinderen krijgen een schuilnaam, tehuizen worden gevorderd en directeur Mulock Houwer wordt wegens verzetsactiviteiten in september 1942 gearresteerd en naar Natzweiler gedeporteerd. Emma is een waardevolle kracht voor de organisatie en een grote steun voor mevrouw Mulock Houwer, die na de arrestatie van haar man de dagelijkse leiding overneemt. Oorlogsdagboek Zandbergen In 1944 krijgen de politiefunctionarissen en NSB'ers Cabalt en Beumer de opdracht tot huiszoeking op adres Scheltemalaan 3. Uit het oorlogsdagboek van Zandbergen: “8 Maart 1944 Arrestatie Emmy van Dillewijn; bombardement Soesterberg. In beslagneming stal en kantoortje van de baas.” Verborgen in een kast Emma wordt gearresteerd wegens het verbergen van zeven joodse onderduikers. Beneden in huis treffen ze twee joodse dames aan die zich verborgen hielden in een kast en boven nog vijf joden. Hun namen: Johanna Maria Catharina van Westerborg , Naatje Polak, Margot Kilinski , Dina Hooremans-Engers , het echtpaar Betje en Abraham Pol ak en Bella Polak-Beem . Allen tussen de 41 en 56 jaar. Op 10 september 1944 worden de slachtoffers 'door de S.D. van het bureau gehaald voor overbrenging naar Rotterdam', vermeld het handgeschreven politierapport uit 1944. De joodse slachtoffers zijn vermoord tussen eind maart en augustus 1944 in Auschwitz. Abraham sterft op 21 april 1945 in Czernowitz (nu in Ukraïne). Emma gaat na Rotterdam via Kamp Westerbork naar Ravensbrück en krijgt daar kampnummer 66811. In Ravensbrück is Emma overleden op 6 maart 1945. Het oorlogsdagboek vermeldt op 25 mei 1945, wanneer de directeur levend terug is uit Dachau: “De post komt met stapels tegelijk binnen uit alle delen van het land. Nog niets bekend over Mej. Emmy van Dillewijn.” Thuis bij Zandbergen Mulock Houwer, die als weeskind opgroeit bij Zandbergen en al voor de oorlog de directeur van Zandbergen is, overleeft de kampen Natzweiler en Dachau en keert medio mei 1945 terug naar Zandbergen. Zijn vriend en mede-arrestant Cornelis Sisselaar overleeft deze kampen niet. Op 5 mei 1945, als de meidengroep van het Treekerbergje nog in de Rembrandtschool verblijft door de vordering van hun huis, wordt het Duits-joodse meisje Elfriede Ingenkamp dodelijk getroffen door een kogel. Lees meer over 140 jaar geschiedenis van Zandbergen in het boek ‘ Thuis bij Zandbergen ‘. Veel dank aan Marianne de Graaf voor het vinden van de foto bij een neef van Emma in Australië.
Bron: Stichting Herdenkingsstenen Amersfoort
Het leven tijdens de oorlog van Emma van Dillewijn
1944Gearresteerd in Amersfoort ?
Gearresteerd in Rotterdam
Bronnen
Dit zijn de bronnen die bij Oorlogsbronnen bekend zijn over deze persoon.
Slachtofferlijst Herdenkingsstenen Amersfoort
Herdenkingsstenen in Amersfoort zijn gedenktekens bij woningen van medeburgers die in de Tweede Wereldoorlog door de nazi’s verdreven, gedeporteerd of vermoord zijn. Er worden herdenkingsstenen onthuld voor Joden en verzetsstrijders, waarvan een aantal ook schuilplaatsverlener en/of politieke gevangene is geweest.
Bekijk de bronAanbieder
Stichting Herdenkingsstenen AmersfoortGevallenen '40-'45 database
De Gevallenen 40-45 Database is een aanvulling op de Erelijst van Gevallenen 40-45. De Erelijst een boek, maar de Database is een digitale lijst die constant wordt aangevuld en gecorrigeerd door het NIOD. De database gevallenen 40-45 is aangesloten op Oorlogsbronnen.
Aanbieder
NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies
Collectie Duitse Overlijdensakten
Duitse overlijdensakten zijn afschriften van akte van overlijdens van Nederlanders die tijdens de Tweede Wereldoorlog gedwongen of vrijwillig in Duitsland verbleven. Na de oorlog hebben Duitse gemeenteambtenaren deze afschriften opgesteld in opdracht van de geallieerden. Naast persoonsgegevens is soms ook informatie over beroep, religie en doodsoorzaak te vinden.
Bekijk de bronAanbieder
CBG|Centrum voor familiegeschiedenisArrestatiekaarten Rotterdamse gemeentepolitie
De arrestatie- en ontslagkaarten van de Rotterdamse gemeentepolitie bevatten informatie over gearresteerden in en rondom Rotterdam tijdens de Tweede Wereldoorlog. Van ‘gewone’ criminelen tot aan personen die zijn opgepakt vanwege verzet of omdat ze Joods waren. Naast de arrestatie is vaak ook informatie te vinden over vrijlating of overbrenging naar een huis van bewaring of kamp.
Bekijk de bronAanbieder
Stadsarchief RotterdamKamp Vught Cartotheek
De kaartjes uit de originele cartotheek van Kamp Vught zijn bewaard gebleven. Deze zijn in een crowdsource project getranscribeerd. Vanwege privacy problemen mogen de kaartjes zelf niet getoond worden, omdat daar mogelijk nog levende kinderen zijn vermeld.
Bekijk de bronAanbieder
NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en GenocidestudiesNamenlijst Kamp Ravensbrück
Een namenlijst van mannen en vrouwen, in totaal 1424 personen, die gevangen zaten in Kamp Ravensbrück. De lijst is samengesteld door Stichting Comité Vrouwenconcentratiekamp Ravensbrück.
Bekijk de bronAanbieder
Stichting Comité Vrouwenconcentratiekamp RavensbrückLijst van Vrouwen in Verzet
Het Noord-Hollands Archief deed onderzoek naar verzetsvrouw en publiceerde een lijst van Noord-Hollandse verzetsvrouwen. Deze lijst is aangesloten op Oorlogsbronnen.
Bekijk de bronAanbieder
Noord-Hollands ArchiefDatabase WO2 Documentatiegroep 40-45
De documentatiegroep 40-45 heeft een database met ruim 50.000 personen, waaronder militairen en verzetsmensen. De data is afkomstig uit openbare bronnen.
Bekijk de bronAanbieder
Documentatiegroep 40-45Geregistreerde oorlogsslachtoffers
180.000 Nederlanders zijn door de Oorlogsgravenstichting geregistreerd als oorlogsslachtoffer. Op Oorlogsbronnen vind je persoonsdata over deze mannen, vrouwen en kinderen die tijdens de Tweede Wereldoorlog of de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog zijn omgekomen. Het gaat zowel om militairen als burgers.
Bekijk de bronAanbieder
OorlogsgravenstichtingArrestatiekaarten Rotterdamse gemeentepolitie
De arrestatie- en ontslagkaarten van de Rotterdamse gemeentepolitie bevatten informatie over gearresteerden in en rondom Rotterdam tijdens de Tweede Wereldoorlog. Van ‘gewone’ criminelen tot aan personen die zijn opgepakt vanwege verzet of omdat ze Joods waren. Naast de arrestatie is vaak ook informatie te vinden over vrijlating of overbrenging naar een huis van bewaring of kamp.
Bekijk de bronAanbieder
Stadsarchief Rotterdam
Administratie Kamp Vught
Kampadministratie van Kamp Vught uit de collectie van Arolsen Archives.
Bekijk de bronAanbieder
Arolsen Archives
Collectie Arbeidsinzet (toegang 2.19.323) van het Nederlandse Rode Kruis
In deze collectie zitten personen die in het kader van de arbeidsinzet gedwongen of vrijwillig in Duitsland werkten, maar ook mannen, vrouwen en kinderen die om een andere reden tijdens of vlak na de oorlog in Duitsland waren. Dit kan bijvoorbeeld gaan om concentratiekampgevangenen, maar ook collaborateurs.
Bekijk de bronAanbieder
Nationaal Archief
Afbeelding van Emma van Dillewijn
Ontbreekt een portretfoto, of kan je ons helpen met een betere afbeelding van Emma van Dillewijn, dan kan je deze hier toevoegen. Ook is het mogelijk om de bestaande portretfoto beter bij te snijden.
Heeft u bezwaar tegen de vermelding van deze persoon?
Laat het ons weten door een e-mail te sturen naar info@oorlogsbronnen.nl
