Jan de Vries

De Poolse Jodin Henny Kupferberg, die in 1931 in Dresden was geboren, was in 1934 met haar ouders naar Amsterdam verhuisd. - Met uitzondering van Henny werd de hele familie in de zomer van 1943 opgepakt en naar het oosten gedeporteerd. De verzetsgroep vond verschillende schuiladressen voor Henny, die allemaal tijdelijk waren. In oktober 1943 toonden Jan en Hiske de Vries zich bereid om het meisje voor een langere periode in huis te nemen. - Het echtpaar De Vries woonde met hun twee dochters (van vier en tien jaar) in een klein huis en hadden een bescheiden inkomen. Jan was loonarbeider en kon vaak niet werken omdat hij een slechte gezondheid had. Behalve dat zij hun leven in de waagschaal stelden voor Henny, heeft het echtpaar De Vries ook nog een jonge Nederlander in huis genomen die zich onttrok aan dwangarbeid in Duitsland. - Alle leden van het huishouden sliepen op de zolder, die in twee ruimtes verdeeld was door middel van gordijnen: een voor de ouders en een voor de kinderen. Toen de jongeman erbij kwam, ging hij in de woonkamer beneden slapen. - Hiske was de drijvende kracht achter de oorlogsactiviteiten van het gezin. Zij was protestants en geloofde dat de joden Gods uitverkoren volk waren, en zij verachtte het nazibewind. Zij heeft ook gezegd dat haar lijfspreuk was: 'Heb uw naasten lief als uzelf'. - Het huis van de familie De Vries stond erop dat Henny naar school ging. Hiske vertelde aan het hoofd der school dat Henny na het bombardement van Rotterdam geëvacueerd was. Dat bewees zij aan de hand van valse papieren die zij van het verzet had gekregen. - Het gezin leefde in voortdurende angst om gearresteerd te worden. Henny en de jongeman moesten een aantal keer de nacht doorbrengen in de openlucht omdat er huiszoekingen dreigden, onder meer toen er eens een joods kind van vier jaar ontdekt werd bij een familie in hun dorp. De LO speelde een belangrijke rol bij het verschaffen van extra bonkaarten. - Toen het duidelijk werd dat Henny's ouders de oorlog niet hadden overleefd, is het meisje nog een jaar in haar pleeggezin gebleven. Zij beschouwden Henny als hun derde dochter en hebben haar gesteund bij haar schoolopleiding. Zij heeft in 1950 een lerarenopleiding afgemaakt in Sneek. Op uitnodiging van een oom die in Frankrijk woonde, is zij samen met hem in 1969 naar Israel geëmigreerd. -Op 21 mei 1983 werden Jan de Vries en zijn vrouw Hiske de Vries-van der Veen door Yad Vashem erkend als Rechtvaardigen onder de Volkeren.

Bron: Een Laatste Saluut