Jan Lobbezoo

Ook bekend als: Jan

Jan wordt geboren op 29 mei 1902 in Bergen op Zoom en woont in Bandoeng op Java, waar hij werkt als MULO-onderwijzer. Op 8 december 1941, een dag na de aanval op Pearl Harbor, verklaart de Nederlandse regering vanuit Londen Japan de oorlog. De Japanners grijpen dit aan om Nederlands-Indië direct binnen te vallen. Een verrassing is dit niet. Vanwege zijn natuurlijke oliebronnen en geostrategische ligging hebben de Japanners de Nederlandse kolonie al langer op het oog als een van de belangrijkste doelen om Oost-Azië te overheersen. Tegen deze achtergrond meldt Jan zich voor militaire dienst bij de Landstorm, vallend onder bevel van het KNIL en wordt als sergeant ingedeeld bij het Depot Genietroepen in Tjimahi. Na een veldtocht van drie maanden hebben de Japanners de belangrijkste strategische punten in de archipel ingenomen. Het slecht voorbereide KNIL, ernstig gehinderd door besluiteloosheid aan de top, maakt geen schijn van kans. Op 8 maart 1942 capituleert het KNIL in Bandoeng. Daar wordt Jan diezelfde dag krijgsgevangen genomen en naar de kampen afgevoerd. Samen met duizenden andere Nederlandse militairen wordt hij hierna getransporteerd naar het vasteland van Zuidoost-Azië, waar hij als dwangarbeider wordt ingezet bij de aanleg van de Birma-spoorlijn. Werken aan de ‘dodenspoorlijn’ betekent voor de gevangenen zeer lange dagen van extreem zwaar werk, terwijl ze blootstaan aan mishandelingen, ongelukken en tropische ziekten. Ondertussen lijden ze ernstig gebrek aan adequate voeding, schoon water, medicijnen, kleding en onderdak. Ook geallieerde bombardementen op de grotere kampen eisen vele slachtoffers. Duizenden krijgsgevangenen komen door deze ontberingen om het leven, of keren terug met permanent lichamelijk en geestelijk trauma. Hij komt uiteindelijk terecht in het Thaise kamp Chungkai aan de samenvloeiing van de Khwae Yai en de Khwae Noi tot de Mae Klong, op 57 kilometer van het oostelijke einde van de lijn in Non Pladuk. Chungkai is een van de grotere kampen dat van november 1942 tot februari 1943 dienstdoet als werkkamp voor de aanleg van de spoordijk tot aan Wan Lun en de bouw van de brug over de Khwae (Kwai), bekend van het verhaal van Pierre Boulle. Vanaf februari is Chungkai vooral een hospitaalkamp voor gevangenen uit de verderop gelegen kampen een doorgangskamp voor gevangenen in tegengestelde richting. Het is niet bekend of Jan vanaf het begin aan het werk is gezet in Chungkai, of dat hij een van de duizenden zieke gevangenen is die van verderop aan de lijn worden binnengebracht. Jan overlijdt er op 13 april 1943, op 40-jarige leeftijd en vindt zijn laatste rustplaats op de daar gelegen oorlogsbegraafplaats.

Bron: Brabantse Gesneuvelden