Caspert van der Ham

Caspert wordt geboren op 4 oktober 1896 in Geertruidenberg als zoon van Willem van der Ham en Neeltje van der Gaag. Hij woont met zijn vrouw in Batavia, waar hij secretaris is van het Algemeen Landbouw Pensioenfonds. Als vrijwilliger heeft hij zich bovendien aangesloten bij de Landstorm. Op 8 december 1941, een dag na de aanval op Pearl Harbor, verklaart de Nederlandse regering vanuit Londen Japan de oorlog. De Japanners grijpen dit aan om Nederlands-Indië direct binnen te vallen. Vanwege zijn natuurlijke oliebronnen en geostrategische ligging is de verovering van de Nederlandse kolonie voor de Japanners een van de belangrijkste doelen om Oost-Azië te overheersen. Tegen deze achtergrond wordt Caspert vanuit de Landstorm ingelijfd bij het KNIL en met de rang van sergeant ingezet bij de verdediging van de kolonie. Na een veldtocht van drie maanden hebben de Japanners de belangrijkste strategische punten in de archipel veroverd. Het KNIL, slecht voorbereid en uitgerust en ernstig gehinderd door besluiteloosheid aan de top, biedt sporadisch nog heftige tegenstand, maar is niet opgewassen tegen de superieure Japanse vuurkracht. Op 8 maart 1942 capituleert het KNIL in Bandoeng. Caspert wordt krijgsgevangen genomen en samen met duizenden andere Nederlandse militairen afgevoerd naar de Javaanse kampen. Later volgt transport naar Sumatra, waar hij als dwangarbeider wordt ingezet bij de aanleg van de Pakanbaroe-spoorlijn die de oost- en westkust van het eiland met elkaar moet verbinden. De omstandigheden zijn er vergelijkbaar met die aan de langere Birma-spoorlijn. Werken aan het spoor betekent voor de gevangenen zeer lange dagen van extreem zwaar werk, terwijl ze blootstaan aan stelselmatige mishandeling, ongelukken en tropische ziekten. Ondertussen lijden ze ernstig gebrek aan adequate voeding, schoon water, medicijnen, kleding en onderdak. Duizenden krijgsgevangenen komen door deze ontberingen om het leven, of keren terug met permanent lichamelijk en geestelijk trauma. Ook voor Caspert worden de ontberingen uiteindelijk te veel. Op 3 november 1944 bezwijkt hij aan de gevolgen van ondervoeding, uitputting en ziekte. Caspert is 48 jaar geworden en vindt zijn laatste rustplaats op het Nederlands ereveld Leuwigajah in Cimahi.

Bron: Brabantse Gesneuvelden