Frederik Jacobus Spelbrink

SPELBRINK (Frederik Jacobus, roepnaam Frits), geboren te Rotterdam op 16 december 1908. Frits is nog maar vijf maanden oud als zijn vader overlijdt. Hij trouwt in 1937 en woont met zijn vrouw en dochtertje (1942) in de Rotterdamse wijk Blijdorp, op het adres Van der Meydestraat 29b. Bij de razzia van 11 november 1944 wordt Frits opgepakt, hij is dan 35 jaar en controleur bij het ministerie van Landbouw en Visscherij; zijn Ausweis blijkt van geen waarde te zijn. Met onder andere enkele buurmannen moet Frits naar het Nenijtoterrein, dat dienstdoet als een verzamelplaats van bijeengedreven mannen uit vooral de wijken Blijdorp en Provenierswijk. Na uren in de regen te hebben gestaan, moet hij om 20:00 uur lopend naar station DP, om met een goederentrein te worden weggevoerd. De trein vervoert zo’n 1.500 mannen en in iedere wagon worden 60 mannen gepropt, die elk dagen en nachten achter elkaar slechts 35 cm2 tot hun beschikking hebben, nauwelijks de trein kunnen verlaten en amper eten en drinken krijgen. Op 12 november gooit Frits een volgeschreven briefkaart uit de trein en wonderwel wordt die bij zijn vrouw bezorgd. Vermoedelijk behoort Frits, zoals ook enkele buurmannen, tot de 450 mannen die op 16 november 1944 achterblijven in Würzburg, want op 27 november 1944 bevindt hij zich 20 km oostelijk in Dettelbach, waar hij dom en saai werk (vooral harken) voor de Spoorwegen moet doen. Maar nadat hij is geslaagd voor een eenvoudig examen Duits, wordt hij op 11 december 1944 overgeplaatst naar Würzburg. Daar wordt hij aangesteld Zugbegleiter, met als taak om treinen te begeleiden en bij verschillende stopplaatsen behulpzaam te zijn met het in- en uitladen van goederen. Hij werkt volgens een zich steeds herhalend 13-daags rijplan, met afwisselend om de vijf of zes dagen een verlofdag. De afwisseling die het rijden met de trein biedt, in een straal van zo’n 200 km rond Würzburg, vindt Frits prettig, ondanks dat het niet ongevaarlijk is. Wanneer Frits in contact komt met Duitsers en hun verhalen aanhoort, merkt hij steeds dat de verliezen in de gezinnen zeer groot zijn. De bijzondere dagen in december stellen dit jaar niets voor: er is geen Sinterklaasviering, op zijn verjaardag moet hij werken, en 25 december is de eenzaamste Kerstdag die hij ooit heeft meegemaakt en met de jaarwisseling moet hij werken en ligt hij al om 23:00 uur in bed. In de nacht van 3 februari 1945 vallen de eerste bommen op Würzburg. Daarna lukt het hem niet meer om zijn dagboek bij te houden. Vermoedelijk bereikt Frits in mei/juni 1945 veilig Rotterdam, een paar maanden na het overlijden van zijn stiefvader. Na de oorlog worden nog twee dochters geboren. Op 24 januari 1955 overlijdt Frits in Rotterdam aan de gevolgen van trombose, 46 jaar oud.

Bron: Stadsarchief Rotterdam