Duitse soldaten als toerist in bezet Nederland
Oorlogstoerisme is van alle tijden. Zo reizen Britse toeristen en nabestaanden naar de loopgraven en grafvelden van de Eerste Wereldoorlog in Noord-Frankrijk. Het Tweede Wereldoorlog-toerisme begint zelfs al tijdens de oorlog. Nieuwsgierige Nederlandse toeristen gaan al in 1940 naar de Grebbeberg om het slagveld te bekijken en de gesneuvelde soldaten te eren op de begraafplaats. Duitse soldaten vergapen zich in datzelfde eerste oorlogsjaar aan het gebombardeerde Rotterdam.
Maar er is ook een andere vorm van oorlogstoerisme, de hier gestationeerde Duitse soldaten maken typische toeristische uitstapjes in bezet Nederland. Je komt ze tegen op het strand in Scheveningen, in Volendam, op de Amsterdamse rondvaartboten en in de dierentuin. Veel van de vaak jonge soldaten zijn voor hun komst naar Nederland nog nooit buiten hun eigen geboortedorp of -streek geweest. Gestationeerd in Nederland hebben ze ineens de kans om een ander land te verkennen. Zo vinden ontmoetingen tussen Duitse militairen en de Nederlandse bevolking plaats.
"Benut je verblijf hier om de culturele schatten te leren kennen. Besef dat je je in het land van Rembrandt bevindt."
"Ieder van ons kan meewerken aan de opbouw van het nieuwe Europa, hetgeen niet met de macht der bajonet tot stand komt, maar met de kracht van de Germaanse geest."
Verbroedering
Duitse militairen worden aangemoedigd te fotografen, er worden zelfs fotowedstrijden gehouden. Dit beidt vermaak, maar er ligt ook een propagandistisch motief aan ten grondslag. De beelden worden gebruikt om de saamhorigheid tussen de twee ‘Arische’ volken te tonen. De verbroedering moet leiden tot geleidelijke nazificering van de Nederlandse maatschappij.
Duitse militairen in Volendam
Wehrmacht-militairen in Volendam in april 1942
Toenemende gebrek aan benodigdheden
Het omslaan van de sfeer in bezet Nederland heeft er in combinatie met de kerende oorlogskansen aan het Oostfront voor gezorgd dat Duitse soldaten steeds minder toeristische tripjes maken. Ook wordt fotograferen lastiger vanwege het toenemende gebrek aan benodigdheden voor het maken en afdrukken van foto’s. Het resultaat: een grote daling van het aantal toeristische kiekjes door Duitse soldaten en een forse afname van deze bijzondere vorm van oorlogstoerisme na 1942.
