Illegale pers.

Illegale pers. Het originele bijschrift luidt: 'De koeriersters van de VOD op de dag van de bevrijding op de illegale geluidswagen met de eerste legale kranten. V.l.n.r. Wil ..., Lien Knol, Thea de Greeff, Annie Hoogstraten, Joke Dinkelman en Willy ...'. Aanvulling bezoeker: de naam van de vrouw die een krant afrekent is Willemien ( Willy ) Motshagen. De naam van de fotograaf ( van deze serie) is Hugo van der Valk Links op het spatbord Trees Bantzinger. De oprichters van de eerste illegale bladen kwamen tot hun initiatief uit verontwaardiging over de Duitse inval en ergernis over hetgeen de gelijkgeschakelde kranten schreven. Voorts bestond er de behoefte om de bevolking te waarschuwen voor het nationaal-socialisme en op te roepen tot eensgezind verzet tegen de Duitse maatregelen. In 1940 waren er ongeveer 62 ondergrondse bladen en binnen een jaar steeg dit aantal tot 120. Enkele bladen waren er in geslaagd drukkers te vinden en konden daardoor afstappen van het tijdrovende stencilen. Eind 1942 daalde het aantal bladen tot 96 omdat veel redacteuren van kleinere bladen hun activiteiten overbodig achtten toen er grotere en betere uitgaven verschenen. In 1943 schoten nieuwe illegale krantjes als paddestoelen uit de grond. Deze hielden zich vooral bezig met het vertalen en verspreiden van het via verborgen radio's opgevangen oorlogsnieuws. In totaal hebben tijdens de bezettingsjaren ongeveer 1300 verschillende bladen bestaan, die tezamen een oplage hadden van miljoenen exemplaren.