Archief van Johannes Jonker, Salomon Jonker. Verzetsdeelnemers.

Archief van Johannes Jonker, Salomon Jonker. Verzetsdeelnemers. Tijdens de oorlog begonnen de bakkerszonen Johannes Martinus Jonker (Jo) (die ook betrokken was bij Johannes Post) en zijn broer Salomon uit het dorp Nieuwlande, in de provincie Drenthe, Joodse baby’s en kleine kinderen onder te brengen bij onderduikadressen in de omgeving. Zij brachten de kinderen weg door ze te verstoppen in de door een paard getrokken bakkerskar, waar een geheim luik in was gemaakt waar broden voor werden gelegd. Indien de bakkerskar niet op een bepaalde locatie kon komen werd er gebruik gemaakt van een fiets met voorop een bakkersmand waar de kinderen in werden gelegd. Om de risico’s te beperken hielden de broers de kring van betrokken personen zo klein mogelijk. Eén van de betrokkenen was ‘zuster Aaltje’ die de kinderen bracht, in de kar legde en waarschijnlijk met jenever verdoofde om te voorkomen dat ze tijdens het vervoer zouden schrikken en gaan huilen. Op een zeker moment werden de “jongens van Jonker” door een onbekende verraden en opgepakt. Johannes Jonker werd tijdens zijn ondervraging gemarteld, waarbij er een kring om hem heen werd gevormd met bakken water tussen de ondervragers in. Het water was bedoeld om de handen nat te maken zodat de ondervragers Johannes beter bij zijn haren konden pakken om hem vervolgens van de één naar de ander te gooien. Daarbij werden er haren uit Johannes zijn hoofd getrokken. Desondanks heeft Johannes de door de ondervragers verlangde adressen van medebetrokkenen niet gegeven. De gebroeders Jonker kwamen in een werkkamp terecht waar ze na een vechtpartij met bewakers uit wisten te ontsnappen. Tijdens de vechtpartij kreeg Johannes een messteek in zijn buik waardoor hij ernstig gewond raakte en tijdens de vlucht door zijn broer Salomon op de rug werd gedragen. Tijdens hun vlucht sliepen de broers in de velden en kregen ze voedsel van boeren, maar werden uiteindelijk toch weer opgepakt. De broers Johannes en Salomon Jonker overleefden allebei de oorlog. De collectie bestaat uit een vijftal foto's met afbeeldingen van Bakkerij Jonker te Nieuwlande, de broers Johannes en Salomon Jonker en vader Jacobus Jonker, alsook de bakkerskar met paard en fiets met broodmand.