Oversticht 38 Officiële beschrijving van RTV Oost: "Amper bijgekomen van de Tweede Wereldoorlog dreigde eind jaren veert...

Oversticht 38 Officiële beschrijving van RTV Oost: "Amper bijgekomen van de Tweede Wereldoorlog dreigde eind jaren veertig een Derde Wereldoorlog. De Westerse landen verwachtten elk moment een inval van de oppermachtige Russische legers en sloten zich aaneen in de NAVO. Ook het verarmde Nederland sloot zich bij het bondgenootschap aan, maar ontbeerde geld en manschappen om het land te verdedigen. Toen de NAVO dreigde om Nederland onverdedigd te laten greep de Nederlandse regering naar een paardenmiddel: de aanleg van een enorme waterlinie langs de IJssel. In het diepste geheim werd daarom rond 1950 een serie stuwen gebouwd, om in geval van oorlog de Waal en Nederrijn in één keer af te dammen. Al het water van de Rijn zou dan door de IJsselvallei geperst worden. Gelukkig bleef het bij een koude oorlog en werd de waterlinie nooit in werking gesteld, want de gevolgen zouden verschrikkelijk zijn geweest. We praten met de ontwerper van de linie, en bezoeken ondergrondse bunkercomplexen." Aanvullende informatie: Bij een aanval moesten stuwen bij Nijmegen, Arnhem en Olst het Rijnwater tegenhouden en een brede stook land onder water zetten. Drijvende stuwen konden in korte tijd op hun plaats gebracht worden op de geasfalteerde rivierbodem. Alle werkzaamheden aan de IJssellinie gebeurden onder strikte geheimhouding. Toch bleken de Russische generaals achteraf beter op de hoogte te zijn geweest dan de lokale bevolking. Begin jaren zestig werd de verdedigingslinie opgeheven. Enkele verdedigingswerken zijn tot op de dag van vandaag te bezichtigen, waaronder de hospitaal- en commandobunker in Olst. In het geheim werden voorbereidingen getroffen voor de opbouw van de IJssellinie. Inundatie van de IJsselvalei moest een eventuele opmars stoppen. Stuwen in Nederrijn en Waal moesten er voor zorgen dat al het water via de IJssel kon worden gestuurd om zo een waterlinie te creëren. Een stuw bij Olst moest ervoor zorgen dat het land onder water gezet kon worden. Ter verdediging werden bunkers aangelegd. In werking treden van de IJssellinie zou evacuatie betekenen voor ca. 100.000 mensen. Vrijwel niemand was hiervan op de hoogte. De inundatie is nooit uitgevoerd. Bij de Cuba-crisis in 1962 vreesde men een Russische inval en is de eerste fase in werking gesteld en de bunkers in Olst in gereedheid gebracht en bemand. In 1963 wordt de voortdurende paraatheid opgeheven en in 1968 wordt besloten de linie te ontmantelen. Bezichtiging van bunker nabij Olst en noodhospitaal op landgoed De Haere bij Olst. In de documentaire oude filmbeelden van de Tweede Wereldoorlog, een militaire instructie, ondergelopen uiterwaarden, president Kennedy en oude foto's van (de ontmanteling van) de stuw en de bunkers bij Olst. Actuele beelden van IJssel en de bunkers. Gesprekken met P. van Kerkum, generaal buiten dienst, Jan van Overeem, mede-ontwerper van de IJsselstuwen, Marten Bos, buurtbewoner bunkers Olst en René Durenkamp, beheerder van het bunkercomplex in Olst.