Getuigen Verhalen, Reis van de Razzia, interview met Pieter van den Brand

PIETER VAN DEN BRAND Pieter van den Brand is op zeventienjarige leeftijd tijdens de razzia weggevoerd. Hij was ondergedoken bij een tante, maar omdat hij zijn moeder bij wilde staan, is hij toch opgepakt. Per kolenaak en trein is hij vervoerd naar Duitsland. Daar is hij tewerkgesteld met andere dwangarbeiders en met Russische krijgsgevangenen in een fabriek of loods waar treinstellen werden gerepareerd. Later heeft hij nog gewerkt in een praktijkschool als toezichthouder op de leerlingen.Hij is in het voorjaar gevlucht, ondanks dat hij van dichtbij heeft meegemaakt dat mensen werden gefusilleerd nadat zij geprobeerd hadden te ontsnappen. Een ander bijzonder aspect is dat er ook Chinezen waren meegenomen tijdens de razzia. Meneer van den Brand spreekt over twee of drie Chinezen. Deze mannen waren al tijdens de heenreis gevlucht in Wezep.De plaatselijke bevolking in zowel Duitsland als in Groningen en Friesland heeft hem na zijn vlucht eten en onderdak gegeven. Hij beschrijft de slechte hygiënische omstandigheden die hij heeft ervaren. Hij had last van luizen. Ook had hij erge honger en door het zware lichamelijke werk is zijn rug, naar eigen zeggen, ‘verziekt’. Zijn houding ten opzichte van Duitsers is genuanceerd. Inhoud bestand _foto:- roze bewijs (Dienstausweis)-­ foto van geïnterviewde en burgemeester Aboutaleb tijdens de herdenking van de Razzia (november 2012? )Inhoud bestand _data:Bondig verslag van geïnterviewde over de tijd tussen razzia en thuiskomst. SAMENVATTING ONDERWERP. Op de avond van 9 november 1944 werd er een cordon rond Rotterdam en Schiedam gelegd door het Duitse leger. Alle belangrijke bruggen en strategische punten waren afgezet, trams reden niet meer en het telefoonverkeer was geblokkeerd. Op de twee daarop volgende dagen werden ruim 52.000 Rotterdammers en Schiedammers tussen de zeventien en veertig jaar oud opgepakt en afgevoerd richting Duitsland om daar dwangarbeid te verrichten in veelal beroerde omstandigheden.De Razzia van Rotterdam is een van de grootste klopjachten die het Duits Nationaalsocialistische regime heeft gehouden. Het verzetsblad Vrij Nederland reageerde dan ook geschokt, het schreef op 14 december 1944: ‘Vijftigduizend Nederlandse mannen laten zich als schapen wegvoeren en evenzoveel vrouwen zien toe hoe hun mannen en zoons weerloos naar Hitlers slachtbank worden geleid’.Het project Reis van de Razzia is gebaseerd op gefilmde getuigenissen van mannen die de razzia en de daaropvolgende reis hebben meegemaakt, om een hiaat in de geschiedschrijving te vullen en om inzicht te geven in de gebeurtenissen aan de hand van het thema "Handelingsruimte van een individu in een samenleving onder druk". PIETER VAN DEN BRAND Pieter van den Brand was taken away during the raid at the age of seventeen. He had gone into hiding with an aunt, but because he wanted to help his mother, he was arrested anyway. He was transported to Germany by coal barge and train. There he was put to work with other forced laborers and Russian prisoners of war in a factory or warehouse where trains were repaired. Later he worked in a vocational school as a supervisor of the students.He fled in the spring, despite having witnessed people being shot at close range after they had tried to escape. Another special aspect is that Chinese were also taken during the raid. Mr. van den Brand speaks of two or three Chinese. These men had already fled in Wezep during the outward journey.The local population in both Germany and in Groningen and Friesland gave him food and shelter after his escape. He describes the poor hygienic conditions he experienced. He suffered from lice. He was also very hungry and the heavy physical work, according to him, had ‘sickened’ his back. His attitude towards Germans is nuanced. File contents _photo:- pink certificate (Dienstausweis)- photo of interviewee and mayor Aboutaleb during the commemoration of the Razzia (November 2012?)File contents _data:Brief report by interviewee about the time between the raid and returning home. SUMMARY OF THE SUBJECT. On the evening of 9 November 1944, a cordon was placed around Rotterdam and Schiedam by the German army. All important bridges and strategic points were closed off, trams were no longer running and telephone traffic was blocked. On the following two days, more than 52,000 Rotterdammers and Schiedammers between the ages of seventeen and forty were arrested and taken to Germany to perform forced labour there, often in appalling conditions. The Rotterdam Raid was one of the largest manhunts that the German National Socialist regime ever conducted. The resistance newspaper Vrij Nederland reacted with shock, writing on 14 December 1944: ‘Fifty thousand Dutch men let themselves be led away like sheep and just as many women watch as their husbands and sons are led defenceless to Hitler’s slaughterhouse’. The project Journey of the Razzia is based on filmed testimonies of men who experienced the raid and the subsequent journey, to fill a gap...