Voedselvoorziening door de gaarkeukens
Reportage van de Voedselvoorziening aan de Amsterdamse burgers kort na de bevrijding. Mensen van de gaarkeukens delen een soort soep uit aan ondervoede kinderen op een school en in het tehuis 'Wees een zegen'. Mensen in oorlogskleding. In de Dapperbuurt vindt een van de eerste verkopen plaats van groenten zonder bon. Rijen vrouwen wachten bij de handkar waar de snijbonen verkocht worden. 00.00 Kinderen ca. 5 jaar oud en elk met een pannetje onder begeleiding van kinderverzorgsters en kleuterleidsters onderweg naar een gaarkeuken 00.17 Drie jongetjes poseren met hun pannetjes voor de camera 00.22 Kinderen groepen bijeen voor de ingang van een school waarin de ramen met planken zijn dichtgespijkerd 00.28 Langzaam schuifelt de rij kinderen wier gezichten no sporen van ondervoeding dragen blijgestemd naar voren 00.39 Oudere jongens dragen gamellen met soep het schoolplein op waar lange rij kinderen wacht, soep opscheppende dame maant volgend kind 00.57 Close-up vullen van een pannetje met soep, rij kinderen schuifelt onafgebroken langs, ze geven hun pannetje af, dat wordt gevuld en teruggegeven waarna zij weglopen. De oudere jongens kijken terzijde toe 01.10 Op de grond zittende kinderen lepelen gulzig in hun pannetje 01.17 Jongen krijgt soep in een suikerbus, de volgende in een schaal 01.26 Meisje vist met lepel stukje kippenvlees uit de soep 01.30 Oudere kinderen in de rij voor de uitdeling 01.35 Op de tegels in de warme zon zittend lepelen kleine kinderen hun soep. Jongetje draagt houten sandaaltjes met scharnierende voetzool 01.43 Oudere jongens en meisjes krijgen hun portie toevedeeld 01.51 En eten hun soep zittend op de kale grond aan de rand van het schoolplein 01.59 Oudste kinderen laten zich de soep goed smaken 02.06 2 jongens hebben hun schaaltjes op een zakdoek bij wijze van tafellaken, gezet, compleet met peper- en zoutvaatje 02.11 Oudste meisjes met mannelijke begeleider 02.17 Jochie schept laatste lepels uit zijn pannetje 02.23 Voorbeeld van oorlogsschoeisel: houten zolen met teenbanden, gemaakt van stoeltextiel (veerbanden), met touwveters langs de voet en dan op de wreef geknoopt. De zwarte kousen zijn herhaaldelijk gestopt. Jongen ernaast draagt gebreide kousen maar heeft nog schoenen terwijl beide jongens plus-fours, zgn. aardappelzakken dragen 02.27 Jonge kinderen staan voor gebouw waarop bord met grote letters: Kinderhuis. Voor hen op een geschilderde oliedrum een speelgoedbeertje 02.34 Wachtende kinderen poseren voor de camera 02.36 Affiche boven de ingang met: Steunt ons kinderhuis 'Wees een Zegen' 02.41 Jongste peuters met kaalgeschoren koppetjes houden hun emaille of blikken bordje gereed 02.43 Affiche op glazen deur: Het kind schreit om hulp 02.47 3 verwaarloosde en verhongerde peuters in een kinderwagen. Het kindje rechts kijkt apathisch voor zich uit 02.56 Meisje met jonger kind, een baby, op schoot in de in een kinderwagen. Meisje is verwaarloosd en verhongerd en kijkt met grote schuwe ogen in de camera 02.59 Muuraffiche waarop oranjestrik, rood-wit-blauwe banier en de tekst: Er is vreugde in Holland. Wij werden bevrijd. Dus nu met Uw gaven Veel Kind'ren verblijd 03.05 Kinderen drommen met hun bordjes rond de soepuitdeelsters damen 03.10 Een voor een ontvangen zij een schep op hun bord 03.15 Kaart achter glasdeur met: Aan de deur wordt GEEN VOEDSEL meer verstrekt 03.17 Helpsters scheppen onvermoeibaar elk bord vol 03.25 Oproep achter een raam: Wie leent ons kleeding, boxen, kinderstoelen, speelgoed enz. 03.29 Jochies steken een voor een hun bord naar voren dat meteen gevuld wordt; met het bord wurmen zij zich door de nog wachtenden 03.34 Terzijde zittende jochies lepelen hun borden leeg 03.40 Verzorgster met een in deken gewikkeld kind zit op een bank tegen de muur van het tehuis. Rechts en links van haar oudere jongens met kaalgeschoren hoofden. Jongen links is sterk vermagerd; oudere jongen en 2 peuters in dekens gehuld, kaalgeschoren en uitgemergeld 03.51 Gezicht met grote diepliggende hongerogen van kind op schoot van verzorgster 03.55 Jongen links van haar, kaalgeschoren met ingevallen gezicht en magere ribbenkast 04.02 Jongen in de deken met de 2 verhongerde peuters 04.09 Gezicht van de jongen, hologig en schuw 04.13 Een der peuters, kaalgeschoren hoofdje te groot voor het uitgemergelde lijfje, Donkere kringen rond grote, schuw wegstarende ogen. Kind is volkomen apathisch en verzorgster ontdoet het van de deken waardoor opgezwollen buikje zichtbaar wordt 04.27 Door hongeroedeem misvormde en opgezwollen voetjes 04.30 Het kind houdt grote lei naast zich waarop met haastige blokletters: Dit bezorgde de heilstaat (naziregime; beschr.) het Nederlandsche kind. Het kind blijft apatisch voor zich uitstaren, wendt dan langzaam het hoofd iets naar rechts en zinkt weer terug in lethargie 04.41 Lei met tekst als vermeld in vorige tijdcode 04.45 Lange rij etenhalers voor de centrale gaarkeuken 04.57 Goedgemutste etenhalers in geduldige afwachting 05.01 Sommigen lachend, anderen met strak gezicht in een groep voor de camera 05.06 Etenhalers met tassen of zo maar een pan 05.10 Vrouw met kleuter met bijna wit haar, verwaaiend in de wind, op haar arm 05.15 Mannen, vrouwen, meisjes en jongens wachten geduldig 05.18 Een voor een lopen vrouwen naar handkar waarop snijbonen worden afgewogen en afgeleverd in tas of pan 05.26 Heer temidden van vrouwen die zich beleefd vrolijk om hem maken 05.32 Dame met lichte zomermantel en geknoopte hoofddoek pakt de bonen in haar tas en gaat weg. Volgende in de rij is 'vrouw uit het volk' met gegroefd, verhard gezicht 05.43 Helper schudt zak bonen leeg in een teil en de koopman begint af te wegen 05.49 Vrouwen schuifelen langs de handkar 05.55 Koopman weegt portie bonen af op hangweegschaal waarvan de wijzer op 2 kg blijft staan, laat vervolgens de bonen uit de plaatijzeren groentebak in een voorgehouden tas glijden. Tasje is eigenlijk te klein en schiet bijna uit de handen van de bezitster 06.03 Ronde weegschaalklok waarvan de wijzer na heftige schommelingen precies op 2 kg blijft staan 06.05 Koopman en helper helpen de vrouwen de bonen in papieren zakken of in tassen te doen 06.13 Jongen neemt het geld in ontvangst en geeft wisselgeld uit Verkade koekblik terug 06.19 Goedgemutste vrouwen met hun pannen en tassen wachten geduldig in de rij op hun beurt 06.22 EINDE In de jaren vlak voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn door nationaalsocialistische organisaties propagandafilms en radio-uitzendingen gemaakt, waarin discriminerende, beledigende of tot haat aanzettende uitlatingen kunnen voorkomen. Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid wil de kijker/luisteraar hier nadrukkelijk op wijzen. Beeld en Geluid is niet verantwoordelijk voor verdere openbaarmaking, verspreiding en hergebruik door derden.
- Polygoon-Profilti (producent) / Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (beheerder)
- Open Beelden
- Moving Image
- 42504
- bevolking
- bevrijding
- ondervoeding
- weeshuizen
- voedselvoorziening
- kinderen
- groenten
- gaarkeukens
Bij bronnen vindt u soms teksten met termen die we tegenwoordig niet meer zouden gebruiken, omdat ze als kwetsend of uitsluitend worden ervaren.Lees meer