De Universiteit van Amsterdam is de grootste universiteit van Nederland en werd in 1877 officieel een universiteit met promotierecht. Velen bleven het de Gemeente Universiteit noemen. Vanaf het voorjaar in 1942 werden kritische en politiek actieve hoogleraren ontslagen en vervangen door NSB-gezinde collega's en vanaf september 1942 waren er ook geen Joodse studenten meer op de universiteit. In april 1943 moest de loyaliteitsverklaring worden getekend. Onder leiding van de rector magnifici Brouwer en Deelman was het doel de universiteit open te houden en onrust te vermijden.