Jacobus Martinus Lambertus Roelen

Ook bekend als: Jacobus

Jacobus wordt geboren op 23 april 1895 in Breda en woont in Nederlands-Indië, waar hij dient als luitenant-kolonel der infanterie van het KNIL. Op 8 december 1941, een dag na de aanval op Pearl Harbor, verklaart de Nederlandse regering vanuit Londen Japan de oorlog. De Japanners grijpen dit aan om Nederlands-Indië direct binnen te vallen. Een verrassing is het niet. Vanwege zijn natuurlijke oliebronnen en geostrategische ligging hebben de Japanners al langer de verovering van de Nederlandse kolonie op het oog om over heel Oost-Azië te kunnen heersen. Tegen deze achtergrond wordt Jacobus ingezet voor de verdediging van de kolonie. Na een veldtocht van drie maanden hebben de Japanners de belangrijkste strategische punten in de archipel ingenomen. Het slecht voorbereide KNIL, ernstig gehinderd door besluiteloosheid aan de top, maakt geen schijn van kans. Op 8 maart 1942 dwingen de Japanners het KNIL in Bandoeng tot de overgave. Samen met duizenden andere Nederlandse militairen wordt Jacobus in krijgsgevangenschap afgevoerd en gedeporteerd naar het vasteland van Zuidoost-Azië. Daar wordt hij als dwangarbeider ingezet bij de aanleg van de Birma-spoorlijn. Hij komt terecht in het Birmese kamp Retpu, op dertig kilometer van het westelijke einde van de lijn in Thanbyuzayat. Daar wordt Jacobus aan het werk gezet bij de aanleg van de spoordijk over het 15 kilometer lange traject Retpu-Anakwin. Ook worden er in het kamp treinstellen en wagens met bouwmateriaal geladen en gelost, werk dat ook de hele nacht doorgaat. De leefomstandigheden zijn in het kamp erbarmelijk. De voeding is zeer slecht en nauwelijks toereikend voor het extreem zware werk. Door gebrekkige hygiëne en medicijnen grijpt dysenterie snel om zich heen en maakt in 1943 gemiddeld een tot twee dodelijke slachtoffers per dag. Ook voor Jacobus worden de ontberingen uiteindelijk te veel. Hij bezwijkt op 5 juli 1943 aan dysenterie, ondervoeding en uitputting. Jacobus is 48 jaar geworden en vindt zijn laatste rustplaats op de oorlogsbegraafplaats in Thanbyuzayat in Myanmar (Birma).

Bron: Brabantse Gesneuvelden