Gijsbertus Antonius Jacobus Vos

Ook bekend als: Gijsbertus

Gijsbertus wordt geboren op 8 juni 1918 in Tilburg. Vermoedelijk heeft de hoge werkloosheid als gevolg van de wereldwijde economische depressie hem bewogen om naar Nederlands-Indië te vertrekken, waar hij zich vestigt in Soerabaja en gaat werken in de leerfabriek te Wonotjolo, twee kilometer buiten de stad. Daarnaast meldt hij zich als vrijwilliger bij de landstormploeg van Soerabaja. Op 8 december 1941, een dag na de aanval op Pearl Harbor, verklaart de Nederlandse regering vanuit Londen Japan de oorlog. De Japanners grijpen dit aan om Nederlands-Indië direct binnen te vallen. Vanwege zijn geostrategische ligging en natuurlijke oliebronnen is de Nederlandse kolonie een van de belangrijkste doelen geworden om Oost-Azië te kunnen overheersen. Tegen deze achtergrond wordt Gijsbertus ingelijfd bij de infanterie van het KNIL en ingezet voor de verdediging van de kolonie. Na een veldtocht van drie maanden hebben de Japanners de belangrijkste strategische punten in de archipel ingenomen. Het slecht voorbereide KNIL, ernstig gehinderd door besluiteloosheid aan de top, biedt nog felle weerstand op Java, maar is uiteindelijk niet opgewassen tegen de Japanse invasiemacht. Op 8 maart 1942 capituleert het KNIL in Bandoeng, maar opperbevelhebber Hein ter Poorten draagt alle nog vechtende KNIL-eenheden op onverminderd de strijd voort te zetten. Ook Gijsbertus geeft zich nog niet over en wordt pas op 25 mei krijgsgevangen genomen in de Javaanse binnenlanden. Samen met duizenden andere Nederlandse militairen wordt hij via de Javaanse kampen afgevoerd naar het vasteland van Zuidoost-Azië, waar hij als dwangarbeider wordt ingezet bij de aanleg van de Birma-spoorlijn. Daar komt hij uiteindelijk terecht in het Thaise kamp Hindato, op 198 kilometer van het oostelijke einde van de lijn in Non Pladuk en veertig kilometer ten noorden van de beruchte Hellfire Pass. Vanwege de nabijheid van natuurlijke, warme bronnen wordt het kamp ook wel ‘Hot Springs’ genoemd. Hier wordt behalve de spoordijk ook een groot rangeerterrein aangelegd. Werken aan de ‘dodenspoorlijn’ betekent lange dagen van extreem zwaar werk in het broeierig hete weer van de tropen. De voeding is zeer karig en er zijn nauwelijks medicijnen voorhanden tegen endemische ziekten. Ondertussen staan de gevangenen bloot aan mishandelingen en lopen grote kans in hun verzwakte toestand te verongelukken. Ook voor Gijsbertus worden de ontberingen van krijgsgevangenschap uiteindelijk te veel. Op 8 april 1943 wordt hij ernstig ziek opgenomen in het kamphospitaal. Daar bezwijkt hij op 19 april 1943 aan de gevolgen van acute enteritis. Gijsbertus is 24 jaar geworden en vindt zijn laatste rustplaats op de oorlogsbegraafplaats Kanchanaburi in Thailand.

Bron: Brabantse Gesneuvelden