Willem van Hattum

Willem Hendrik van Hattum groeide op in Wormerveer als oudste van tien kinderen in een hervormd gezin. Na een jeugd als smid en bankwerker vertrok hij in 1927 naar Nederlands-Indië voor werk bij Shell. Ondanks zijn sterke gevoel voor rechtvaardigheid, ervoer hij de koloniale periode als moeilijk. Hij hield contact met zijn vriendin Gre, maar hun geplande huwelijk ging niet door vanwege haar ziekte. Terug in Nederland trouwde hij met zijn nicht Anne. Van Hattum was lid van de Communistische Partij Nederland en vertrok in januari 1937 naar Spanje om te vechten in de Spaanse Burgeroorlog bij de Internationale Brigade. Hij vocht onder meer bij Valencia, Motril, Córdoba en Saragossa. Ondanks zijn inzet en goede militaire kennis, was de situatie vaak uitzichtloos. Hij raakte gewond en lag in een ziekenhuis voor gewonde soldaten van het front bij Brunete. Na een mislukte vluchtpoging werd hij gevangengenomen, wat hij later als een schande beschouwde. Toch bleef hij tot het einde van de oorlog vechten en werd hij geëvacueerd naar Frankrijk, waar hij in een opvangkamp belandde. Na zijn terugkeer in Nederland werkte Van Hattum in het café van zijn vrouw Anne in Bergen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog, waarin hij met gevaar voor eigen veiligheid illegale krantjes verspreidde, bleef hij actief ondanks de moeilijke omstandigheden. Na de oorlog hervatte hij zijn werk als metaaldraaier en was hij actief in het verenigingsleven en de politiek als gemeenteraadslid voor de CPN. Hij bleef betrokken bij de Spaanse situatie en was lid van de vereniging Vrij Spanje. Van Hattum overleed in 1982. Bij zijn begrafenis eerden zijn kameraden van de Internationale Brigade hem met hun vlag. Zijn leven kenmerkte zich door inzet voor rechtvaardigheid, politieke betrokkenheid en loyaliteit aan zijn kameraden.

Bron: IISG | Nederlandse vrijwilligers in de Spaanse Burgeroorlog (tekst ingekort met behulp van AI)