Arnoldus Wilhelmus van den Hoff

Nol van den Hoff groeide op in de Amsterdamse Czaar-Peterbuurt als oudste van vier kinderen. Na het overlijden van zijn vader werd hij kostwinner en werkte hij onder meer als havenarbeider. In de jaren twintig raakte hij actief in de Communistische Partij Holland (CPH) en het Werklozen Actiecomité. Hij stond bekend als “De Soldaat van Wijnkoop” en woonde in het linkse Betondorp, waar hij deel uitmaakte van een actieve communistische gemeenschap. In juni 1937 vertrok Nol op 39-jarige leeftijd naar Spanje om te vechten in de Spaanse Burgeroorlog als lid van de Internationale Brigades. Hij diende als korporaal bij een artilleriebatterij en kreeg lovende beoordelingen voor zijn moed en moraal. Na een periode van gevechten en ziekenhuisopnames keerde hij eind 1938 gewond terug naar Nederland. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Nol actief in het verzet en hielp hij onderduikers, waaronder zijn tweede vrouw Ruth Mendershausen, een Joodse vrouw. In 1941 werd hij gearresteerd door de Duitse bezetter en geïnterneerd in Kamp Schoorl en Kamp Amersfoort. Ondanks ernstige ziekte werd hij in 1942 onverwacht vrijgelaten en geopereerd in het Wilhelmina Gasthuis. Na de oorlog getuigde hij in het proces tegen een kamparts en bleef hij betrokken bij communistische en verzetsorganisaties. In de jaren vijftig en zestig stond Nol onder toezicht van de Binnenlandse Veiligheidsdienst vanwege zijn communistische activiteiten en contacten met Oost-Duitsland. Hij werd verdacht van spionage en betrokken bij het smokkelen van communisten. Hij bleef politiek actief binnen de CPN, onder meer in Amstelveen, waar hij in 1966 op de kandidatenlijst stond. Nol van den Hoff overleed in 1977 op 79-jarige leeftijd.

Bron: IISG | Nederlandse vrijwilligers in de Spaanse Burgeroorlog (tekst ingekort met behulp van AI)