Antonius Wilhelmus de Moor

Antonius (Toon) de Moor groeide op in een groot gezin, maar verloor op jonge leeftijd zijn vader. In 1934 trouwde hij met Gerritje Groeneweg en kreeg een dochter. In 1938 vertrok hij naar Spanje om deel te nemen aan de Spaanse Burgeroorlog, waar hij zich aansloot bij de compagnie de Zeven Provinciën van de XI-brigade. Tijdens het offensief van de Franco-troepen in april 1938 raakte hij krijgsgevangen en werd overgebracht naar kampen in Belchite en later San Pedro de Cardeña, waar de omstandigheden zwaar waren: weinig voedsel, slechte hygiëne en wrede bewakers. De Nederlandse regering bemiddelde voor zijn vrijlating, die uiteindelijk in december 1939 plaatsvond, samen met drie andere Nederlandse krijgsgevangenen. De rest van de Nederlandse Interbrigadisten bleef vastzitten tot 1943, onder verdenking van mogelijke strafbare feiten, maar niemand werd ooit veroordeeld. Na zijn vrijlating reisde De Moor via Valencia terug naar Nederland, waar hij in maart 1940 arriveerde, hoewel hij in Valencia tyfus had opgelopen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werkte hij in Duitsland in een papierfabriek en trouwde daar met Anna Christina Krause, die in 1952 overleed. Na de oorlog werd hij door de Binnenlandse Veiligheidsdienst als politiek betrouwbaar beschouwd, hoewel zijn aanvraag voor hernieuwd Nederlanderschap in 1947 aanvankelijk werd afgewezen. Hij werd in 1951 lid van de Katholieke Volkspartij en kreeg in 1955 zijn Nederlanderschap terug. Toen werkte hij als machinedrijver bij een destructiebedrijf in Rotterdam.

Bron: IISG | Nederlandse vrijwilligers in de Spaanse Burgeroorlog (tekst ingekort met behulp van AI)