Douwe Kooi

Douwe Kooi, oorspronkelijk boerenknecht uit Sneek, verhuisde in 1935 naar Den Haag en was lid van de Nederlandse Communistische Partij. Vanaf 1937 vocht hij in Spanje als onderdeel van de 11de Internationale Brigade tijdens de Spaanse Burgeroorlog. In oktober 1938 werd hij vermeld op een Franse lijst van Nederlandse vrijwilligers, waar hij als arbeider stond geregistreerd. Opvallend was zijn uitspraak dat hij zijn geld liever reserveerde voor plezier dan voor politieke organisaties, wat wijst op zijn afkeer van bureaucratie binnen het verzet. In oktober 1939 stond hij op een transportlijst voor zieken en gewonden, maar details over zijn terugkeer naar Nederland en zijn nationaliteit zijn onbekend. Tijdens de Tweede Wereldoorlog speelde Kooi een actieve rol in het communistische verzet in Friesland. Hij was betrokken bij het drukken en verspreiden van het illegale blad De Waarheid en maakte deel uit van een knokploeg die in december 1944 een overval pleegde op het distributiekantoor in Wirdum. Tijdens deze actie voorkwam Kooi dat een collaborerende politieman werd gedood, ondanks dat hij hiertoe de mogelijkheid had. Deze politieman had ook in Spanje tegen Franco gevochten, wat mogelijk invloed had op Kooi’s beslissing. Over Kooi’s leven na de oorlog is weinig bekend. Zijn inzet in zowel de Spaanse Burgeroorlog als het Nederlandse verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog toont zijn langdurige betrokkenheid bij communistische en antifascistische strijd.

Bron: IISG | Nederlandse vrijwilligers in de Spaanse Burgeroorlog (tekst ingekort met behulp van AI)